Warszawska rampa kolejowa, będąca świadkiem historii, została wpisana do rejestru zabytków, podkreślając jej znaczenie naukowe i historyczne.
Warszawa Falenica wzbogaciła się o nowy zabytek. Rampa kolejowa przy ulicy Patriotów 49A została oficjalnie wpisana do rejestru zabytków, co ogłosił rzecznik mazowieckiego wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Decyzja ta podkreśla unikalne wartości historyczne i naukowe obiektu, który jest bezpośrednio związany z tragicznymi wydarzeniami z okresu II wojny światowej.
Obiekt związany jest z historią Falenicy i jej rozwojem. Wpłynęła na to m.in. inwestycja kolejowa – trasa Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej, łącząca Mławę (na ówczesnej granicy prusko-rosyjskiej) z Kowlem na Wołyniu – oddana do użytku w 1877 r. W roku 1897 rozpoczęto eksploatację III odcinka Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej łączącego stacje Otwock – Pilawa, potem Wawer i Celestynów. Na trasie kolei rozwinęły się miejscowości letniskowe, m.in. tzw. Wille Falenickie, powstałe w 1895 r., w wyniku parcelacji folwarku Falenica. Około 1897 r. utworzony został w tej miejscowości przystanek Kolei Nadwiślańskiej, który został wzniesiony po zachodniej stronie torów – czytamy w materiałach Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
Historia obiektu
Rampa kolejowa w Falenicy stanowi ważny fragment lokalnej infrastruktury kolejowej, datujący się na początki XX wieku.
Jest świadkiem rozwoju miejscowości, która, dzięki budowie Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej, przekształciła się z letniskowego zakątka w znaczące miasto o bogatej historii.
Jednak najbardziej przejmującym rozdziałem w historii rampy jest jej rola w czasie II wojny światowej. Stała się ona miejscem deportacji tysięcy Żydów do obozu zagłady w Treblince, co czyni ją materialnym świadkiem historii zagłady polskich Żydów.
Konserwator zabytków podkreślił, że ochrona tego obiektu jest nie tylko kwestią upamiętnienia, ale również społecznym obowiązkiem.
Po wybuchu II wojny światowej pod koniec 1940 r. władze okupacyjne wyznaczyły teren dzielnicy żydowskiej – po wschodniej stronie torów kolejowych i nakazały przymusowe przesiedlenia. Getto zostało zamknięte w styczniu 1941 r. W ramach prowadzonej na ziemiach polskich przez niemieckie władze okupacyjne „akcji Reinhardt” 20 sierpnia 1942 r. z bocznicy kolejowej na stacji w Falenicy wywieziono ok. 8000 Żydów z gett w Falenicy i Rembertowie do nazistowskiego niemieckiego obozu zagłady w Treblince. Odgałęzienie bocznicy kolejowej Hannemana, która nie została zelektryfikowana podczas elektryfikacji linii kolejowych w 30. latach XX w., funkcjonowało do połowy lat 70. XX w., prowadziło do przejętych po 1945 r. na własność państwa zakładów produkcyjnych – informuje MKWZ
Zrozumienie lokalnej historii
Wpis rampy do rejestru zabytków jest krokiem w kierunku zachowania jej dla przyszłych pokoleń jako przestrogi i nauki.
Towarzystwo Miłośników Falenicy, które wnioskowało o wpis, wyraziło nadzieję, że ten gest przyczyni się do głębszego zrozumienia lokalnej historii oraz pamięci o wydarzeniach, które nie powinny być nigdy zapomniane.