PGE Polska Grupa Energetyczna podpisała wstępną umowę zakupu spółki PKP Energetyka. Wykupienie 100 procent udziałów będzie kosztować nieco ponad 1,9 mld zł. Odkupiona zostanie więc za około 500 mln zł więcej niż ją sprzedano w 2015 roku.
PGE ma nabyć 100 procent akcji spółki od CVC – jednego z największych funduszy private equity na świecie. Cena sprzedaży wynosi ok. 1 913,5 mln złotych i została ustalona w oparciu o wartość przedsiębiorstwa (enterprise value) wynoszącą na dzień 31 marca 2022 r. ok. 5 944,5 mln złotych. We wrześniu 2015 roku PKP S.A. sprzedała spółkę prywatnemu podmiotowi za kwotę 1 410 mln zł, wtedy to firma była wyceniana na kwotę około 2 mld zł. Oznacza to, że przez okres ponad 7 lat, PKP Energetyka trafi znowu pod kontrolę Skarbu Państwa za kwotę o pół miliarda zł wyższą niż spółkę sprzedano.
Warto jednak zauważyć, że 7 lat funkcjonowania PKP Energetyki pod skrzydłami prywatnego podmiotu niosło za sobą wiele inwestycji. Nowy właściciel od 2016 roku do końca 2022 roku zainwestował ponad 4 mld zł, co oznacza o 75% wyższy nakład inwestycyjny porównując do okresu 2011-2015 roku.
Można wręcz przytoczyć, że nowy właściciel odkupił spółkę „drewnianą”, a sprzedaje ją „murowaną”. Przez ostatnie lata Spółka przeszła szeroki program modernizacyjny. Nowy właściciel od 2018 roku prowadzi gruntowną modernizację floty pociągów sieciowych, która w połowie 2022 roku została w 1/3 zrealizowana. Sama wartość inwestycji w te pojazdy przekroczyła pół miliarda złotych. PKP Energetyka może także pochwalić się tym, że po wypracowaniu metod i narzędzi zarządzania siecią energetyczną, liczba awarii w grupie pierwszej w 2021 roku spadła do 14, czyli 30-krotnie w porównywaniu do 2015 roku. Pozostając przy liczbach, PKP Energetyka pod skrzydłami prywatnego właściciela może pochwalić się także 3-krotnym zmniejszeniem wskaźnika SAIDI, czyli przerwy w dostawie energii elektrycznej.
Wiele innowacji
PKP Energetyka przez okres ostatnich lat, będąc własnością amerykańskiego funduszu wdrożyła wiele innowacyjnych projektów. Po pierwsze uruchomiono ambitny Program Zielona Kolej, który zakłada, że w perspektywie do 2030 roku 2,5 TWh kolejowej energii trakcyjnej (85% całości zużycia) będzie pochodziło z odnawialnych źródeł energii. Do programu chętnie dołączali przewoźnicy kolejowi. Z dotychczas podmiotów, które zadeklarowały udział w programie wykonują 22% towarowych i 34% pasażerskich przewozów na terytorium naszego kraju.
Obecny Zarząd PKP Energetyka uruchomił także największy w Europie magazyn energii w Garbcach o mocy 5 megawatogodzin. Czyli powstały cztery kontenery bateryjne zawierające łącznie 4240 ogniw litowo-jonowych. Wartość projektu opiewała na kwotę prawie 20 mln zł. Następnie zdecydowano, że przy podstacji trakcyjnej w Garbach będzie wytwarzany zielony wodór. Nowy system za 3 mln zł ma magazynować w całości energię wyprodukowaną przez farmę słoneczną i niewykorzystaną na bieżące cele trakcyjne. Wodorowy układ produkcji i magazynowania energii będzie składał się z elektrolizera, który przekształca energię pozyskaną ze słońca na wodór, systemu magazynowania tego pierwiastka oraz ogniwa paliwowego, które z powrotem zamienia wodór na energię elektryczną – więcej informacji.
Inną transformacją Spółki był wdrożony projekt Centrum Monitorowania Alarmów, czyli systemu zabezpieczającego polską infrastrukturę kolejową i energetyczną. Pozwala on na monitorowanie zdarzeń w czasie rzeczywistym, co umożliwia szybką reakcję. Z systemem obecnie jest zintegrowanych 50 obiektów. Do 2024 roku CMA ma objąć całą Polskę – czyli prawie 1200 strategicznych obiektów infrastruktury, w tym infrastruktury krytycznej.
PKP Energetyka wdrożyła także System Workforce Management PLANER a więc nowoczesny system IT służący do koordynacji prac brygad w terenie, wspierający planowanie prac i kontakt z pracownikami w czasie rzeczywistym, z wykorzystaniem technologii mobilnych. Planer pozwala także na cyfrowe zarządzanie parkiem maszynowym oraz elektroniczne mapowanie i reagowanie na zdarzenia sieciowe. Dzięki temu pracownicy są w stanie w sytuacjach kryzysowych (np. gwałtownych zjawiskach pogodowych) szybko reagować, zarządzać zdalnie przemieszczaniem ludzi i sprzętu, co przyczynia się do skrócenia czasu usuwania awarii.
Do ostatnich osiągnięć spółki należy dodać także fakt, że od ponad miesiąca 5 maszynistów Kolei Mazowieckich i 14 maszynistów Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej testują w praktyce system eco-drivingu SENSUM, który składa się z dwóch elementów komunikujących się ze sobą. Systemu centralnego („mózgu” rozwiązania) – czyli algorytmu zbierającego i interpretującego dane oraz terminali pokładowych – tabletów z aplikacją umieszczonych w kabinach maszynistów.
Jeżeli polska kolej będzie chciała rzeczywiście budować linie KDP, to konieczne będzie budowa systemu zasilania 25 kV. PKP Energetyka dokładnie przyglądała się potrzebom polskiego rynku. Pod koniec kończącego się już 2022 roku, PKP Energetyka poinformowała o rozpoczęciu prac budowlanych, których celem jest uruchomienie stanowiska badawczego, gdzie miałyby być prowadzone testy rozwiązania włączenia zasilania 25 kV AC w istniejący system 3 kV DC. Powstające środowisko badawcze to unikatowe połączenie poligonu sieciowego z poligonem podstacyjnym i kabiną autotransformatorową zarówno w napięciu 3 kV DC jak i 25 kV AC.
Czy udana inwestycja?
Sprzedaż PKP Energetyki w 2015 roku była dość kontrowersyjną decyzją, budzącą wiele emocji. Mimo to, trzeba przyznać, że prywatny właściciel nie stał obojętnie wobec inwestycji, z których korzystała polska kolej. Prawdopodobnie, gdyby nie przejęcie firmy w tym okresie, wiele z powyższych osiągnięć byłoby tylko mrzonką. Jednakże warto pamiętać, że PKP Energetyka funkcjonuje na rynku wrażliwym, szczególnie w obecnej sytuacji geopolitycznej w naszej części świata.
Minister Infrastruktury przy ogłaszaniu informacji o kupnie PKP Energetyki przez PGE stwierdził, że: „Dzisiaj ma miejsce wydarzenie bardzo ważne dla polskiej kolei, bo kwestie związane z bezpieczeństwem energetycznym na kolei wracają do normy, nie tylko z perspektywy zarządcy linii kolejowych, ale także bezpieczeństwa transportu pasażerskiego oraz cargo”. Tak ogromne fundusze jak CVC opierają się na stałym kupnie i sprzedaży spółek z całego świata, jeżeli CVC planowało sprzedać PKPE Holding, to dobrze że spółka trafiła pod skrzydła PGE, gdzie Prezes Zarządu Wojciech Dąbrowski zadeklarował, że będzie kontynuować dotychczasowe prace zapoczątkowane w latach 2016-2022
Z kolei dla PGE przejęcie to też wartość dodana, ponieważ Polska Grupa Energetyczna przejmuje spółkę przynoszącą blisko 700 milionów zysku EBITDA rocznie. Biorąc pod uwagę fakt, że wartość spółki z 2 mld zł w 2015 roku wzrosła do blisko 6 mld zł w 2022, a odkupiono ją za „jedynie” 0,5 mld zł więcej niż ją sprzedano, można stwierdzić, że to ekonomicznie udana inwestycja, a z rynkowego punktu widzenia – transakcja będzie korzystna jeżeli nowy właściciel utrzyma nakład inwestycyjny w spółce.