Kończący się 2021 rok dla branży kolejowej w Polsce był obfity w wiele ważnych wydarzeń, w niektórych przypadkach wręcz przełomowych na skalę Europy, a nawet i świata. Dzisiaj podsumujmy cały rok, prezentując 10 najważniejszych wydarzeń kolejowych.
Pierwsza w Europie, druga na świecie
Pesa Bydgoszcz na tegorocznych targach TRAKO zaprezentowała pierwszą polską lokomotywę wodorową. Te wydarzenie było przełomowe na skalę całej Europy – bo polski producent jako pierwszy w Europie stworzył taki pojazd z zamontowanymi ogniwami wodorowymi. Przed Pesą byli tylko Chińczycy, którzy również widząc potencjał w wodorze skonstruowali własny prototyp lokomotywy manewrowej.
Fot. Pesa Bydgoszcz
Lokomotywa wodorowa Pesy powstała przy współpracy z PKN Orlen i Orlen Koltrans – pierwszy taki pojazd ma właśnie trafić do płockiej rafinerii Orlenu, jako jednostka manewrowa. Lokomotywa z oznaczeniem SM42 6Dn to 4-osiowy pojazd z zamontowanymi czterema asynchronicznymi silnikami o mocy po 180 kW. Za wytwarzanie energii odpowiedzialne są dwa ogniwa wodorowe produkowane prze firmę Ballard. Ogniwo o mocy 85 kW jest układem wytwarzającym napięcie elektryczne w reakcji chemicznej wodoru z tlenem z powietrza atmosferycznego.
W przyszłości to jednostki wodorowe mogą zastąpić pojazdy spalinowe na polskich torach. Wdrożenie technologii wodorowych może mieć kluczowe znaczenie dla ograniczenia emisji CO2.
Prezentacja Pesy pobudziła rynek producentów taboru. Niedługo po targach TRAKO czeski producent lokomotyw CZ Loko poinformował, że również będzie chciał stworzyć własną wodorową lokomotywę – czytaj dalej.
Targi TRAKO – najważniejsze wydarzenie branżowe w roku
Targi TRAKO to największe w Polsce i drugie w Europie spotkanie branży kolejowej. Organizowane jest cyklicznie co dwa lata i niesie za sobą wiele godzin paneli dyskusyjnych, podczas których omawiane są najważniejsze zagadnienia w branży. Targi to także okazja do zawierania nowych kontaktów, a także kreowania nowych współprac. Ale nie wolno zapomnieć o kwestii, która cieszy się największym zainteresowaniem podczas targów – czyli prezentacji taboru.
Co dwa lata na targach mają miejsce nierzadko przełomowe prezentacje taboru kolejowego. W 2019 roku największym zainteresowaniem cieszył się Newag, prezentując pierwszą polską hybrydę – czyli hybrydowego Impulsa. W tym roku show skradła wcześniej wspomniana wodorowa lokomotywa Pesy, ale nie była ona jedyną wodorową jednostką na torach ekspozycyjnych. Podczas targów również i Alstom zaprezentował swojego wodorowego iLinta, czyli pierwszy na świecie wodorowy zespół trakcyjny, który za naszą zachodnią granicą jest już dopuszczony do ruchu.
Po raz pierwszy Alstom zaprezentował swoją wodorową jednostkę na torze doświadczalnym w Żmigrodzie, wyłącznie dla wąskiego grona, przedstawicielom mediów i firm branżowych. Na targach Trako nadeszła pora na prezentację również potencjalnym pasażerom – bo najprawdopodobniej w przyszłości pasażerowie w Polsce będą podróżowali pociągami z ogniwami wodorowymi.
Fot. NaKolei.pl
Alstom zaprezentował pierwszy na świecie wodorowy pociąg na targach TRAKO [ZDJĘCIA]
Podczas targów nadarzyła się również prawdopodobnie jedyna taka okazja, aby zobaczyć od środka jak wygląda wagon dla Sił Zbrojnych RP. Przypomnijmy, że PKP Intercity zamówiło łącznie 8 specjalnych wagonów na potrzeby wojska Wagony zostały wyprodukowane przez FPS H. Cegielski. Zamówienie składało się na 6 wagonów bezprzedziałowych do przewozu żołnierzy oraz dwóch wagonów przedziałowych do przewozu konwojów. Wagony te nie będą dopuszczone do ruchu pasażerskiego, więc prawdopodobnie możliwość zobaczenia ich od środka było dla wielu jedyną taką okazją.
Co ciekawe, zainteresowaniem taborem dla wojska wyprodukowanym przez FPS H. Cegielski zadeklarowało kilka państw członkowskich NATO – więcej informacji.
Jak wygląda wnętrze wagonu do przewozu wojska? [ZDJĘCIA]
Wart uwagi jest również poprzedzający pierwszy dzień targów przyjazd do Gdańska specjalnego europejskiego pociągu, który przed wjazdem do Polski przejechał już przez pół Europy. Pociąg Connecting Europe Express z podpiętym wagonem panoramicznym, który został udostępniony przez szwajcarskiego przewoźnika został uruchomiony, aby podkreślić, że kolej może być przyjaznym środkiem transportu podczas międzynarodowych podróży.
Fot. NaKolei.pl
Do Warszawy przyjechał wyjątkowy, europejski pociąg. Objechał już pół Europy [ZDJĘCIA]
Alstom przejął Bombardiera
Na początku roku Alstom oficjalnie zakończył proces przejęcia Bombardiera. Tym samym wszystkie zakłady Bombardiera zostały wcielone pod jedną markę Alstom, tworząc ogromnego gracza wśród producentów taboru. Alstom jest obecnie drugim największym producentem taboru kolejowego na świecie, zaraz po chińskim CRRC.
Grupa Alstom po przejęciu Bombardiera dysponuje unikalnym zasięgiem handlowym na całym świecie dzięki komplementarności obu organizacji. Grupa Alstom miała już ugruntowaną bazę klientów we Francji, Włoszech, Hiszpanii, Indiach, Azji Południowo-Wschodniej, Afryce Północnej i Brazylii, natomiast Bombardier Transportation zapewnił dostęp do klientów na innych strategicznych rynkach, takich jak Wielka Brytania, Niemcy, kraje nordyckie, Chiny i Ameryka Północna.
Wszystkie fabryki Bombardiera na terenie Polski zostały wcielone w szeregi organizacji Alstomu.
PKP Intercity ogłosiło strategię taborową
Na początku 2021 roku PKP Intercity poinformowało o podpisaniu umowy PSC z Ministerstwem Infrastruktury na realizację przewozów kolejowy w kraju i za granicą. Wartość umowy to 21 miliardów złotych. W ten sposób PKP Intercity zaprezentowało swoją strategię taborową, która ma zrealizować w latach 2021-2030, na łączną kwotę 19 mld zł.
PKP Intercity do 2030 roku planuje:
- zakup 38 składów wagonowych, piętrowych typu push-pull do obsługi połączeń międzyaglomeracyjnych (np. Warszawa – Łódź, Kraków – Katowice) wraz z 45 lokomotywami wielosystemowymi dostosowanymi do prędkości 200 km/h;
- zakup ponad 500 nowych wagonów, dostosowanych do prędkości nie mniejszej niż 200 km/h;
- modernizację blisko 500 wagonów kursujących z prędkością 160 km/h i 200 km/h;
- zakup 63 (+ opcja 32) lokomotyw wielosystemowych prowadzących pociągi z prędkością 200 km/h;
- zakup 16 lokomotyw hybrydowych, spalinowo – elektrycznych o prędkości maksymalnej w trakcji elektrycznej 160 km/h i w trakcji spalinowej 120 km/h;
- zakup 20 składów zespolonych o napędzie hybrydowym i prędkości max. do 160 km/h.
Tym samym PKP Intercity zapowiedziało zainteresowanie pojazdami wodorowymi, o których już wcześniej wspominaliśmy.
POLREGIO zostało spółką akcyjną
1 grudnia POLREGIO zmieniło formę prawną, dzięki czemu od miesiąca przewoźnik funkcjonuje jako spółka akcyjna. Jak zaznaczał Prezes Martyniuk, jest to kolejny kamień milowy po dodatnim wyniku finansowym w 2020 roku. Przekształcenie w spółkę akcyjną ma pozwolić umocnić pozycję POLREGIO jako lidera rynku przewozów kolejowych w Polsce.
POLREGIO oficjalnie Spółką Akcyjną! „To kolejny kamień milowy”
Wart uwagi jest również fakt, że po latach sportu, w końcu Komisja Europejska stwierdziła, że polskie działania wspierające restrukturyzację POLREGIO były zgodne z unijnymi zasadami pomocy publicznej. Sprawa ciągnęła się od stycznia 2018 roku, kiedy to KE wszczęła postępowanie wyjaśniające, mające ocenić zgodność wsparcia udzielonego ówczesnym Przewozom Regionalnym z unijnymi zasadami pomocy publicznej.
Komisja Europejska zatwierdziła pomoc restrukturyzacyjną dla POLREGIO!
Dochodzenie Komisji dotyczyło pomocy opiewającej na kwotę 770 mln złotych, zgłoszonego Komisji przez polskich przedstawicieli w 2015 r., A także innych środków pomocy państwa przyznanych przedsiębiorstwu w ramach tej samej ogólnej restrukturyzacji przed 2015 r. Proces trwający od 2018 roku blokował dalsze możliwości rozwoju przewoźnika, m.in. w zakup nowego taboru. Po tej decyzji POLREGIO ogłosiło swoją strategię inwestycyjną, gdzie zaplanowano zakup 264 EZT do 2027 roku.
Wieczni konkurenci rozpoczęli współpracę
Pod koniec września PKP Intercity zakończyło etap zbierania wniosków od producentów taboru, którzy zainteresowali się podstępowaniem w dialogu konkurencyjnym dot. dostawy 38 siedmiowagonowych piętrowych składów push-pull. Wiele osób domyślało się, że utworzą się pewne konsorcja, ale nikt nie spodziewał się, że będzie to współpraca dwóch polskich producentów, którzy od lat ze sobą konkurują. Pesa Bydgoszcz i Newag mają wspólnie złożyć ofertę na dostawę piętrowych push-pulli, gdy przewoźnik ogłosi ostateczny przetarg.
Przypomnijmy, że PKP Intercity planuje zakupić 38 piętrowych składów push-pull wraz z 45 lokomotywami do ich obsługi. Jednostki mają być dostosowane do prędkości 200 km/h i mają obsługiwać takie trasy jak Warszawa – Łódź, czy Katowice – Kraków.
Fot. Pesa Bydgoszcz
Pesa jest jedynym polskim producentem, który ma już doświadczenie w budowie zestawów typu push pull (dostarczając takie składy dla Kolei Mazowieckich). Newag natomiast słynie ze swoich elektrowozów Griffin, których konstrukcja prawdopodobnie znajdzie zastosowanie we wspólnym projekcie. Dzięki podpisaniu porozumienia zespołu obu firm rozpoczęły wspólne prace nad nowym piętrowym pojazdem dedykowanym dla PKP Intercity.
PESA i Newag wspólnie złożą ofertę na dostawę piętrowych push-pulli dla PKP Intercity!
CPK ogłosił największa w Europie umowę ramową
Centralny Port Komunikacyjny ogłosił postępowanie ramowa na dokumentację projektową dla kolejowych inwestycji, gdzie szacowana wartość prac to ponad 7 mld złotych. Jest to największe takie postępowanie ramowe w całej Europie, a jego celem jest wybranie grupy wykonawców, którym Spółka będzie zlecać zadania projektowe w uproszczonym trybie postępowań wykonawczych.
W zakres kolejowych prac projektowych wejdą m.in. elementy tzw. igreka: Warszawa – CPK – Łódź – Wrocław (wraz z łącznikiem w kierunku Poznania), tzw. CMK Północ (wydłużenie Centralnej Magistrali Kolejowej przez CPK w stronę Płocka, Włocławka i Trójmiasta) i nowa linia Katowice – Kraków. Znajdują się tam też odcinki przez rejony wykluczone dziś transportowo, np. Ostrołęka – Łomża – Giżycko; Katowice – Jastrzębie-Zdrój – Ostrawa; Łętownia – Rzeszów i Trawniki – Krasnystaw – Zamość.
CPK ogłosił przetarg wart ponad 7 miliardów złotych na projekty dla inwestycji kolejowych
Koniec prac na linii kolejowej nr 7
Linia kolejowa nr 7 to jeden z najważniejszych szlaków kolejowych w województwie lubelskim. Za modernizację trasy w 70% odpowiadał Budimex, a wartość tej inwestycji to 1,6 mld zł. To była wyjątkowa inwestycja pod wieloma względami, a zakres prac na trasie był imponujący: 277 km torów, 273 nowe rozjazdy kolejowe, 40 przejazdów kolejowo-drogowych, 62 nowe perony. Budimex z okazji zakończenia modernizacji przygotował film dokumentalny.
Pesa rozbiła bank w Czechach
W lutym 2021 roku polski producent taboru, Pesa Bydgoszcz podpisał umowę ramową z Kolejami Czeskimi na dostawę do 160 spalinowych zespołów trakcyjnych. Na początek czeski przewoźnik zdecydował się na zamówienie 33 SZT za kwotę ponad 500 mln złotych. Długo czekać nie musieliśmy, bo już w grudniu przewoźnik zdecydował się na domówienie kolejnych 33 jednostek, również za kwotę ponad 500 mln zł.
To już ponad miliard złotych dla polskiego producenta, a Koleje Czeskie mają jeszcze czas na domówienie kolejnych pojazdów. Jeżeli przewoźnik zdecyduje się na zakup pozostałych SZT, gdzie łącznie byłoby ich 160 – wtedy Pesa zrealizowałaby zamówienie warte łącznie 2,5 mld zł.
Dotychczas zamówione pojazdy mają być dostarczone do Czech w latach 2024-2026. Bydgoski producent dostarcza jednostki sprawdzone już przez Czechów – mowa o Linkach, które od lat można spotkać na czeskich torach.
Newag z kontraktem na dostawę lokomotyw na 200 km/h
PKP Intercity w październiku podpisało umowę z Newagiem na dostawę kolejnych 10 lokomotyw. Tym razem nowe, wielosystemowe elektrowozy mają rozwijać prędkość do 200 km/h i mają zostać skierowane do obsługi m.in. tras międzynarodowych. Umowa przewiduje opcję na dostawę 5 kolejnych lokomotyw.
Nowe wielosystemowe lokomotywy będą mogły poruszać się na liniach kolejowych z systemami zasilania 3kV DC, 15kV AC, 25kV AC. Dzięki temu poprowadzą pociągi na zmodernizowanych i nowych liniach w Polsce, jak również na trasach międzynarodowych. Producent będzie musiał uzyskać dopuszczenie do eksploatacji pojazdów w sześciu krajach: Polsce, Niemczech, Austrii, Czechach, Słowacji i na Węgrzech. Wszystkie lokomotywy będą wyposażone w europejski system sterowania pociągiem ETCS poziomu drugiego, który znacząco wpływa na podniesienie standardów bezpieczeństwa na torach. Pojazdy będą również posiadać system zdalnej diagnostyki, który pozwoli na monitorowanie pracy lokomotyw w czasie rzeczywistym, co przełoży się na ich efektywną eksploatację. Sam Prezes Newagu nie ukrywa, że otrzymanie homologacji dla 6 państw będzie ogromnym wyzwaniem dla producenta taboru.
PKP Intercity już korzysta z lokomotyw nowosądeckiego producenta, natomiast co będzie tym razem wyjątkowe – to fakt, że pojazdy będą dostosowane do eksploatacji z prędkością 200 km/h.