Kolej od czasu znanego wszystkim z lekcji historii niemego filmu braci Lumière pt. „Wjazd pociągu na stację w La Ciotat” była częstym i popularnym miejscem akcji w filmach. Dzisiaj przyjrzymy się 10 najlepszym filmom, w których kolej odgrywa główną rolę. Kolejność filmów jest losowa, lecz ranking bazowałem na ocenach z IMDB i Rotten Tomatoes. Jest to jednak przede wszystkim moja subiektywna opinia…
10. Napad na ekspres (1903 r.)
Jest to pierwszy film z gatunku western, ale przede wszystkim: pierwszy z koleją w roli głównej, który posiada jakąś konkretną fabułę. To nieme dzieło opowiada o gangu bandytów, którzy napadają i obrabowują lokomotywę parową na stacji na amerykańskim Zachodzie i próbują zbiec. Co ciekawe w tym filmie wystąpił pierwszy kaskader w historii kina Frank Hanaway, dawny kawalerzysta armii USA.
9. Starsza pani znika / Dama zniknęła (The Lady Vanishes 1938)
To pierwszy na tej liście film, jednego z najlepszych reżyserów kina – Alfreda Hitchcocka. To brytyjski thriller szpiegowski z 1938 roku, zrealizowany na podstawie powieści Ethel Liny White. Jest przedostatnim filmem Hitchcocka zrealizowanym w Wielkiej Brytanii, przed jego przeprowadzką do Hollywood. Akcja filmu rozgrywa się głównie w pociągu jadącym przez fikcyjny kraj bałkański. Fabuła skupia się na tytułowej starszej pani, która znika w trakcie podróży. Młoda współpasażerka postanawia ją odnaleźć.

Klatka z filmu „The Lady Vanishes„
8. Człowiek na torze (1956 r.)
Pierwszy polski film na tej liście. To dramat psychologiczny z 1956 w reżyserii Andrzeja Munka, zrealizowany na podstawie scenariusza Jerzego Stefana Stawińskiego. Fabuła filmu przedstawia śledztwo w sprawie śmierci starego maszynisty, który zginął przejechany przez pociąg. Zeznania trzech świadków zdarzenia, mających odmienne opinie na temat osobowości zmarłego bohatera, są wzajemnie sprzeczne i prowadzą ku mrocznej prawdzie o toksycznych relacjach pomiędzy kolejarzami. Zdjęcia do „Człowieka na torze” były kręcone przed tzw. odwilżą październikową 1956. Dzieło Munka i Stawińskiego, zarówno w Polsce, jak i za granicą, zostało przeważnie pozytywnie przyjęte przez krytyków. W filmie pojawił się unikatowy w kinematografii polskiej rozrachunek z ówczesnymi dokonaniami kina socrealistycznego, a także z okresem stalinizmu. Człowiek na torze jest jednym z pierwszych dzieł polskiej szkoły filmowej.

Plakat filmu „Człowiek na torze”
7. Nieznajomi z pociągu (Strangers on a Train 1951)
Kolejny film na tej liście mistrza grozy Alfreda Hitchcocka. Nominowany do Oscara amerykański thriller z 1951 roku, w którym dwóch przypadkowo poznanych w pociągu pasażerów zawiera układ: każdy z nich zabije człowieka wskazanego przez wspólnika. Co ciekawe w filmie występuje córka reżysera – Patrycja Hitchcock.

Plakat filmu „Nieznajomi z Pociągu”.
6. Uciekający pociąg (Runaway Train 1985)
Wciągający film akcji niezależnego studia filmowego, w którym dwóch mężczyzn podczas ucieczki z więzienia trafia do pociągu, który w wyniku awarii rozpędza się bez maszynisty i nie da się go zatrzymać. Czy uda im się zatrzymać pociąg, przeżyć i uciec? Tego już nie będę spoilerował…

Plakat filmu „Uciekający pociąg”
5. Niepowstrzymany (Unstoppable 2010)
O ile opis fabuły może budzić skojarzenia z poprzednią pozycją na liście, o tyle jest to film oparty na prawdziwych wydarzeniach, które rozegrały się 15 maja 2001 roku w Ohio. Pociąg AWVR 777 (lokomotywa GE AC4400CW) wymknął się spod kontroli i jedzie sam po torach południowej Pensylwanii. W blisko kilometrowym składzie jest m.in. kilka wagonów z wybuchową i łatwopalną substancją. Wykolejenie pociągnęłoby za sobą katastrofę, której główni bohaterowie muszą zapobiec. Jest to ostatni film wyreżyserowany przez Tony’ego Scotta.

Plakat filmu „Niepowstrzymany”
4. Transsiberian (2008)
Kolej transsyberyjska – przejażdżka nią to chyba marzenie każdego mikola? Ale nie chciałbym się zamienić miejscami z bohaterami tego filmu… To psychologiczny thriller, w którym młode amerykańskie małżeństwo poznaje w pociągu rosyjskiego policjanta, który śledzi morderców dilera narkotykowego. Znajomość ta przeradza się w pełną tajemnic, niedopowiedzeń oraz moralnych dwuznaczności grę…

Plakat filmu „Transsiberian”
3. Snowpiercer: Arka Przyszłości (Snowpiercer 2013)
Na podstawie tego filmu powstał teraz popularny serial na netflixie Snowpiercer. Jest on adaptacją i rozszerzeniem fabuły tego filmu. Fabuła rozgrywa się w niedalekiej przyszłości, w roku 2031 po katastrofie na skalę globalną. Pasażerowie pociągu są jedynymi ocalałymi ludźmi na Ziemi. Zapewne scenariusz może być marzeniem niejednego fana kolei i klimatów postapokaliptycznych…

Plakat filmu „Snowpiercer: Arka Przyszłości
2. Zombie express / Ostatni pociąg (2016)
Jeżeli lubicie horrory o zombie i pociągi to idealny film dla was! Ten świetny południowokoreański horror, którego spora część filmu dzieje się w pociągu pasażerskim, jadącym do Busanu w przeciwieństwie do amerykańskich filmów grozy nie robi z nikogo niezniszczalnych macho żołnierzy, którzy mają pełno shotgunów, karabinów maszynowych itp. W mojej opinii to jeden z lepszych dreszczowców ostatnich lat, który szczególnie przerazi rozbrojone społeczeństwa jak polskie czy szerzej – każde nieamerykańskie…

Plakat filmu „Zombie Express”
1. Morderstwo w Orient Expressie (Murder on the Orient Express 1974)
Na pierwszym miejscu klasyk literatury i kinematografii, czyli Morderstwo w Orient Expressie (z roku 1974, jest również współcześniejszy remake) na podstawie powieści Agaty Christie. Jeżeli lubisz zagadkowe, detektywistyczne filmy i chcesz poczuć klimat dawnej kolei lat 30., to jest to idealny film dla Ciebie! Nie chcę nic więcej powiedzieć, żeby nie zepsuć zaskoczenia. Ten klasyk powinien obejrzeć każdy, niezależnie czy jest fanem kolei czy tylko fanem świetnej kinematografii! A dla bardziej ambitnych pozostaje oryginalna opowieść…

Plakat „Morderstwo w Orient Expressie”