Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało na rządowych stronach „Polską Strategię Wodorową do roku 2030 z perspektywą do 2040 r.” (dalej: PSW). Określone zostały główne cele gospodarki wodorowej w Polsce i kierunki ich realizacji. PSW jest odpowiedzią na światowe działania ukierunkowane na osiągniecie niskoemisyjnej gospodarki.
Polska Strategia Wodorowa określa konkretne cele, które odnoszą się do priorytetowych obszarów wykorzystywania wodoru czyli: energetyki, przemysłu i transportu oraz wyznacza 44 działania, które mają umożliwić ich realizację. Działania te zostały podzielone w perspektywie 5 (potrzebnych na badania i rozwój) i 10 lat (rozwój inwestycji).
Wodór aspiruje do bycia kluczowym paliwem w transformacji energetycznej w Unii Europejskiej pod warunkiem, że będzie konkurencyjny kosztowo w stosunku do obecnie wykorzystywanych paliw. Można przypuszczać, że wraz z upowszechnianiem technologii wodorowych będzie się on stawał opłacalny. Jego wszechstronne zastosowanie w energetyce, ciepłownictwie czy transporcie przełoży się na ograniczaniu emisji dwutlenku węgla i innych zanieczyszczeń do atmosfery i wpisze się w założenia Europejskiego Zielonego Ładu, przyjętego przez Komisję Europejską. Wskazano tam za główny cel ograniczenie emisji dwutlenku węgla prowadzące do neutralności klimatycznej naszego kontynentu w 2050 roku. W tym przypadku kolej ma gigantyczną przewagę nad innymi środkami transportu, bo odpowiada zaledwie za 0,5 proc. emisji gazów cieplarnianych w całej Unii Europejskiej.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska wdrożenie wodoru jako paliwa transportowego uznało za jeden z celów Polskiej Strategii Wodorowej. Co ważne, wyzwaniem jest nie tylko rozwój technologii jego produkcji, co stworzenie odpowiedniej infrastruktury do jego dystrybucji. Wodór ma szansę znacznie zredukować emisje w transporcie, nie tylko drogowym czy morskim, lecz także kolejowym spalinowym. Mowa o przewozach towarowych napędzanych paliwem wodorowym, ale też o przewozach pasażerskich aglomeracyjnych i dalekobieżnych.
Głównym celem modernizacji transportu kolejowego jest elektryfikacja linii kolejowych, a wiadomo, że na niektórych odcinkach może być to utrudnione (przykładem może być trasa na Hel). Dlatego wykorzystanie wodoru może zrewolucjonizować transport kolejowy na całym świecie. Elektryfikacja linii kolejowych w niektórych przypadkach może być niepotrzebna, gdyż pociągi zasilane wodorem będą mogły po takich jeździć. Polska Strategia Wodorowa zakłada, że do 2025 roku powstanie pierwszy pociąg/lokomotywa wodorowa, która zastąpi spalinowy odpowiednik na trudnych do zelektryfikowania trasach, a do 2030 r. nastąpi stopniowe zastępowanie pociągów spalinowych pociągami wodorowymi.
Podczas tegorocznych Międzynarodowych Targów TRAKO w Gdańsku bydgoski producent PESA zaprezentował pierwszą polską wodorową lokomotywę manewrową, tym wkraczając do grona międzynarodowych producentów taboru, wykorzystujących w swoich pojazdach ten rodzaj napędu. Relacjonowaliśmy to wydarzenie na naszym portalu. Warto wspomnieć, że Alstom podczas tych samych targów pokazał pociąg pasażerski o napędzie wodorowym Coradia iLint, o czym pisaliśmy tu. Do 2025 roku ma powstać pociąg/lokomotywa przeznaczona do obsługi ruchu pasażerskiego.
Pociągi tego typu mogą być szansą dla naszego kraju, nie tylko z uwagi na możliwość znacznego zredukowania transmisji CO2, ale przede wszystkim mogłyby wjechać na niezelektryzowane szlaki kolejowe, których na mapie kolejowej jest dość sporo i usprawnić tym samym proces uruchamianych połączeń. Optymizmem napawa również fakt, że Polska jest piątym na świecie i trzecim w Unii Europejskiej producentem wodoru.
Nie tak dawno Orlen podpisał list intencyjny z PKP S.A. oraz Pesą w sprawie współpracy na rzecz wdrożenia technologii wodorowych w transporcie szynowym. Spółki chcą razem prowadzić projekty badawczo-rozwojowe i działania zmierzające do zastosowania wodoru na kolei jako paliwa zasilającego pojazdy szynowe. Przeczytaj więcej tu.
W Analizie potencjału technologii wodorowych przedstawiono projekcję zapotrzebowania H2 jako paliwa w sektorze kolejowym. W scenariuszu optymistycznym założono, że do 2030 roku eksploatowanych będzie 60 pociągów wodorowych, przy szacowanym rocznym zapotrzebowaniu na H2 na poziomie 3000 ton. Pesymistyczny scenariusz zakłada, że do 2030 roku eksploatowanych będzie 10 pojazdów a zapotrzebowanie na H2 wyniesie 500 ton, w wariancie optymalnym zaś to 25 pojazdów o zapotrzebowaniu H2 na poziomie 1250 ton. Polska z racji swego udziału w produkcji wodoru ma zdecydowanie większe szanse do opracowania i wdrożenia tej technologii w transporcie kolejowym. Zyskają na tym wszyscy: gospodarka, producenci taboru, przewoźnicy, a także pasażerowie, mogący odbywać podróż neutralnym dla klimatu pojazdem kolejowym. Wykonano już pierwszy skok – mamy pierwszy polski pojazd o napędzie wodorowym. Czas teraz, by upowszechnić wykorzystanie takich pojazdów oraz dalej inwestować w ich rozwój.