Spółka joint venture Rail Baltica, RB Rail AS, poinformowała o podpisaniu dwóch nowych umów w ramach programu Connecting Europe Facility (CEF), które znacząco przyspieszą realizację projektu Rail Baltica. Nowe finansowanie wynoszące łącznie 1,394 miliarda euro – z czego około 1,163 miliarda pochodzi z CEF, a 231 milionów euro z funduszy trzech krajów bałtyckich – stanowi największe wsparcie finansowe przyznane dotąd w tym okresie budżetowym oraz jedno z największych przyznanych na projekty infrastrukturalne w Unii Europejskiej. Inwestycja ta pozwoli na dalszą rozbudowę głównej linii Rail Baltica, a wyniki ostatniego naboru CEF ogłoszono latem 2024 roku.
„Wsparcie UE było kluczowe dla trzech krajów bałtyckich, przekształcając Rail Baltica z ambitnej wizji w realną rzeczywistość, a to finansowanie to nie tylko inwestycja w infrastrukturę, ale także w bardziej połączoną, odporną i zjednoczoną Europę. Projekt przygotowuje się teraz do aplikacji w ostatnim naborze wniosków o finansowanie w bieżącym okresie finansowym (2021–2027) i będzie ściśle współpracować z krajowymi partnerami w regionie bałtyckim, aby zapewnić silną pozycję w nadchodzących negocjacjach budżetowych UE.” – powiedział Marko Kivila, pełniący obowiązki dyrektora generalnego RB Rail AS.
Estonia
W Estonii finansowanie przeznaczono na główne prace konstrukcyjne, obejmujące m.in. budowę infrastruktury na odcinkach Soodevahe–Kangru, Kangru–Saku, obszar Harjumaa (w tym węzeł Lagedi), Hagudi–Alu oraz dalsze odcinki między Saku a granicą Harju/Rapla, a także Alu–Kärpla i Kärpla–Selja. W ramach tej transzy Estonia otrzymała około 352 miliony euro z CEF oraz 88 milionów euro wkładu narodowego, co daje łączną kwotę ok. 440 milionów euro na realizację 58-kilometrowego odcinka głównej trasy.
Łotwa
Na Łotwie priorytetem jest budowa głównej trasy od Misy do granicy z Litwą, dla której przyznano dodatkowe środki na 27-kilometrowy fragment. Finansowanie obejmuje także nadzór budowlany, budowę punktu przyłączenia wysokiego napięcia w Iecavie oraz utworzenie bazy logistycznej w Skulte, która ułatwi rozbudowę trasy w kierunku Estonii. Środki przeznaczone są również na wykup gruntów w rejonie Skulte oraz przebudowę gazociągu na odcinku Vangaži–Misa. Łotwa otrzymała w ramach CEF około 337,6 miliona euro, a wkład krajowy wynosi 59,5 miliona euro, co łącznie daje 397 milionów euro.
Litwa
Litwa skoncentruje finansowanie na budowie 36,7 km infrastruktury torowej na odcinkach Ramygala–Berčiūnai oraz Berčiūnai–Joniškelis przy granicy z Łotwą. Dodatkowo powstaną punkty przyłączenia wysokiego napięcia w stacjach Rail Baltica: Panevėžys, Išorai i Liudvinavas, a także położone zostanie 69 kilometrów torów na trasie Kaunas–Panevėžys–granica z Łotwą. Łączne wsparcie wynosi około 529 milionów euro, w tym 450 milionów euro z CEF i 79 milionów euro z krajowych funduszy.
Plan ogólny i dodatkowe działania
Dodatkowo, środki zostaną przeznaczone na projektowanie systemów elektryfikacji i innych systemów kolejowych Rail Baltica oraz nadzór i ocenę prowadzonych prac. Całkowity koszt działań w tym zakresie to około 28,8 miliona euro, w tym 24,5 miliona z CEF i 4,3 miliona euro wkładu narodowego.
Rail Baltica, dzięki rekordowemu wsparciu finansowemu, jest coraz bliżej realizacji swojej misji jako kluczowego połączenia kolejowego między krajami bałtyckimi a resztą Europy.