Niemal 150 osób przystąpiło już do państwowych egzaminów w Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów (CEMM). Od 2023 r. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego przeprowadza państwowe egzaminy dla kandydatów na maszynistów. Na razie prowadzone były egzaminy testowe na licencję maszynisty, a CEMM przygotowane jest na kolejny etap – przeprowadzenie egzaminów na świadectwo maszynisty z wykorzystaniem najnowocześniejszych w Europie symulatorów.
Od 2023 r. egzaminy dla kandydatów na maszynistów są państwowe i prowadzone przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów (CEMM) w Warszawie. Przeprowadzanie egzaminów w nowej formie możliwe jest dzięki realizowanemu przez Urząd Transportu Kolejowego projektowi „Poprawa bezpieczeństwa kolejowego poprzez budowę Systemu Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów”, który jest finansowany ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
Jestem przekonany, że państwowy egzamin przeprowadzany w jednolitym standardzie będzie gwarantował wysoki poziom wiedzy i umiejętności osób wchodzących do zawodu maszynisty. Zapewni to Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów – wyjątkowy w skali Europy ośrodek, w którym stosujemy innowacyjne metody egzaminowania, między innymi dzięki wykorzystaniu najnowocześniejszych w Polsce symulatorów – stwierdził dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.
Każdy kandydat na maszynistę w Polsce musi najpierw zdać teoretyczny egzamin na licencję maszynisty. Dopiero wtedy może przystąpić do szkolenia na świadectwo maszynisty i kolejnego, drugiego egzaminu w CEMM. Składa się on z części teoretycznej – testu i jazdy na symulatorze oraz części praktycznej – prowadzenia pojazdu kolejowego.
Maszynista kolejowy to niezwykle ważny i pożądany zawód. Zachęcam wszystkich miłośników kolei do kształcenia w tym kierunku. Jako rząd podejmujemy intensywne działania, aby zapełnić lukę pokoleniową w tym zawodzie, a inauguracja działalności nowoczesnego Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów jest jednym z nich – zaznaczył Andrzej Bittel, Sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, pełnomocnik rządu ds. przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu.
Pierwsze egzaminy przeprowadzone
Pierwsze egzaminy na licencję maszynisty odbyły się w kwietniu tego roku. Do tej pory do sprawdzianu wiedzy przystąpiły 143 osoby. Za pierwszym razem zdało 73% kandydatów na maszynistów. Egzaminy przeprowadzane są w nowoczesnej sali egzaminacyjnej, a kandydaci rozwiązują testy na tabletach. Egzamin na licencję maszynisty trwa 200 minut i składa się ze 100 pytań testowych. Podzielony jest na 8 części tematycznych. Do zdania potrzebne jest uzyskanie minimum 75 ze 100 możliwych punktów, jednak w poszczególnych częściach trzeba poprawnie odpowiedzieć na minimum połowę pytań. Wyjątkiem jest część poświęcona sygnalizacji stosowanej w transporcie kolejowym – tu nawet jeden błąd oznacza ocenę negatywną z całego egzaminu.
Symulatory
Po sprawnym przeprowadzeniu pierwszych egzaminów na licencję, CEMM czeka teraz na kandydatów, którzy przystąpią do egzaminów na świadectwo maszynisty. Oznaczać to będzie rozpoczęcie egzaminów na symulatorach. W CEMM do dyspozycji zdających są symulatory lokomotywy elektrycznej, elektrycznego zespołu trakcyjnego oraz lokomotywy manewrowej. To jedne z najnowocześniejszych i najbardziej innowacyjnych tego typu urządzeń w Europie. Symulatory są przeznaczone do realizacji sesji egzaminacyjnych dla różnych kategorii świadectwa maszynisty. Wyjątkowe w porównaniu z innymi symulatorami dostępnymi obecnie na rynku szkoleniowym w Polsce jest wyposażenie w ujednolicone pulpity, zgodne z obowiązującymi wymaganiami ergonomii i prawidłowego rozmieszczenia przyrządów, a w szczególności z technicznymi specyfikacjami interoperacyjności dla lokomotyw i taboru pasażerskiego (TSI Loc&Pas). Zapewnia to miarodajne, porównywalne i powtarzalne prowadzenie egzaminów. W symulatorach wykorzystane jest odwzorowanie 7 090 km rzeczywistych tras kolejowych.
Kompleksowe zmiany
CEMM zapewnia jednolity, spójny i zobiektywizowany system egzaminowania. Egzaminy dla kandydatów na maszynistów były dotychczas prowadzone w ośrodkach szkolenia i egzaminowania, czyli jednostkach komercyjnych o różnym poziomie oferty edukacyjnej.
Za sprawą efektywnego wykorzystania środków z funduszy unijnych wzrasta bezpieczeństwo w sektorze kolejowym w Polsce. Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów jest tego przykładem. CEMM to jednak nie tylko krok w kierunku większego bezpieczeństwa, ale i wyższej jakości. Nowoczesny ośrodek egzaminacyjny zmienia standardy uzyskiwania uprawnień w zawodzie maszynisty. Jako CUPT kompleksowo wspieramy beneficjentów w pozyskaniu środków z Unii Europejskiej, dzięki którym możliwe jest dostarczanie odpowiednich narzędzi do realizacji założonych celów – mówi Joanna Lech, dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych.
CEMM to nowoczesny, innowacyjny w skali europejskiej ośrodek egzaminacyjny, którego utworzenie jest częścią kompleksowego działania Prezesa UTK na rzecz poprawy systemu bezpieczeństwa i egzaminowania maszynistów. Poza wprowadzeniem zmian legislacyjnych oraz budową CEMM, w ramach projektu powstał również krajowy rejestr maszynistów i prowadzących pojazdy kolejowe. Rejestr gromadzi w jednym miejscu wszelkie dostępne informacje o osobach uprawnionych do prowadzenia pojazdów kolejowych, posiadanych przez nich uprawnieniach i kwalifikacjach, a także o przebiegu ścieżki zawodowej. Rejestr umożliwia stałe monitorowanie zatrudnienia maszynistów i ich uprawnień oraz pozwala na skuteczną wymianę informacji pomiędzy pracodawcami w ramach zarządzania ryzykiem.
Wprowadzenie przez Prezesa UTK kompleksowych zmian w zakresie egzaminowania maszynistów przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa transportu kolejowego poprzez minimalizację liczby zdarzeń kolejowych w ramach systemu kolejowego, w których zasadniczą rolę odgrywa czynnik ludzki. Polska jest drugim obok Holandii krajem Unii Europejskiej wykorzystującym symulatory do egzaminowania kandydatów na maszynistów.
Fot. UTK
Fot. UTK
Fot. UTK