Czy kolej w Polsce to kolej 4.0? Podczas debaty na Kongresie 590 okazało się, że jeszcze nie. O dążeniach kolei do wpisania się w gospodarkę 4.0 oraz etapach prac w tym zakresie mówił m.in. minister Jerzy Kwieciński.
Temat kolei w tworzeniu polskiej gospodarki 4.0 podjęto dziś na Kongresie 590 podczas panelu dyskusyjnego: Zwiększona rola kolei jako niezbędny element gospodarki 4.0. W debacie udział wzięli: Jerzy Kwieciński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, Mirosław Antonowicz, członek zarządu PKP S.A., Wojciech Orzech, prezes PKP Energetyka, Robert Gwiazdowski, Prezes Rady Fundacji Warsaw Enterprise Institute, Ignacy Góra, prezes Urzędu Transportu Kolejowego, Cezary Kaźmierczak, Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.
Jerzy Kwieciński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju: Czy kolej jest na dzień dzisiejszy taką gałęzią gospodarki, która może wnieść znaczący wkład w gospodarkę 4.0? Porównam to do Hiszpanii. Należy prowadzić rozumny proces włączenia w innowacyjność sektora prywatnego. Branża budowlana w Hiszpanii stała się najważniejszą branżą ich gospodarki. Nasz wysiłek inwestycyjny, wykorzystanie środków UE jest porównywalny co w infrastrukturze drogowej – pieniędzy unijnych mamy prawie tyle samo. Branża kolejowa nigdy takich pieniędzy nie miała. Czy nasze spółki kolejowe będą w stanie poprowadzić takie inwestycje? To olbrzymia szansa. Popełniliśmy błędy z branżą drogową. Musimy to poprowadzić w sposób rozumny. Kolej w Polsce nie jest jeszcze branżą 4.0. Mamy na to szanse dzięki wspólnemu działaniu. Bez innowacji nie da się tego zrobić.
Mirosław Antonowicz, członek zarządu PKP S.A.: Gospodarka 4.0 to transformacja cyfrowa. To wyzwanie, ale i szansa. Mówimy tu o internecie rzeczy, big data, inteligentnej mobilności w celu zapewnienia intermobilności. Gospodarka cyfrowa i kolej 4.0 wiąże się ze zmianą modeli biznesowych – mowa o modelu holdingowym. Zmierzamy do 4.0 na kolei. Podjęliśmy działania m.in. w tworzeniu innowacyjnych dworców systemowych.
Wojciech Orzech, prezes PKP Energetyka: Naszą misją jest wspieranie polskich kolei. Myślę, że nie mogę powiedzieć, czy jesteśmy już 4.0. To nie jest tak, że tylko jeden komponent ma być 4.0. Musimy budować taki system zarządzania, żeby poszczególne komponenty były 4.0. integrując się z całym systemem kolejowym. Musimy stworzyć takie narzędzia, by nasz klient według swoich wymagań mógł z naszych systemów korzystać. Co robimy ku temu? W kwestii inwestycji do 2025 r. planujemy wydać 3,2 mld zł na ich rozwój. Z tego 20% pochodzi ze środków publicznych – opłata przyłączeniowa z programu Muza, 80% to środki własne-kredyt, ale jednak środki własne. Mamy do zaproponowania system magazynowania energii. Możemy odciążyć system krajowy, a nawet być jego zasobnikiem. Robimy dużo. mamy cały program innowacji.
Robert Gwiazdowski, Prezes Rady Fundacji Warsaw Enterprise Institute: A co się stało z 3.0? Są dwa czynniki ku innowacyjności: lenistwo i chciwość. Nie przeceniałbym innowacyjności w rozumieniu 4.0. Nie zachłystujmy się samą technologią, tylko jaki z niej zrobić użytek praktyczny.
Ignacy Góra, prezes Urzędu Transportu Kolejowego: Mam przekonanie, że wdrażanie nowych technologii jest potrzebne – to jakość, bezpieczeństwo, ekonomia. Ostatnio nowo produkowane pojazdy są zgodne z technicznymi specyfikacjami interoperacyjności. Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym – to jeden z przykładów systemów zabezpieczających błędy człowieka, ale też poprawiających przepustowość i organizację. Są pozytywne trendy powracania na kolej przez pasażerów na terenie całej Polski. Niestety ta tendencja na Podkarpaciu jest najniższa. Mamy problemy z transportem towarowym. Kierunek rozwoju, do którego musimy się dostosować to przewóz w kontenerach, przewozy intermodalne, współpraca transportu drogowego z kolejowym.
Model 4.0 powinien dotyczyć administracji rządowej.Wdrożyliśmy niedawno aplikacje m.in. do ułatwiania składania wniosków do otrzymania licencji maszynistów. W 2018 roku chcemy wprowadzić aplikację E-bezpieczeństwo. Ma to przynieść ułatwienie współpracy m.in. przewoźników z administracją rządową, wymianą danych on-line. Nie ma wątpliwości: żeby kolej się rozwijała muszą powstawać nowe linie kolejowe, ciesze się, że wracamy do pomysłu KDP.
Cezary Kaźmierczak, Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców: Wydaje mi się, że budowa nowych linii, czy modernizacja to kluczowa sprawa – ze względu transportu dla biznesu jak i transportu pasażerskiego. Polska to kraj dla kolei. Jestem bardzo zadowolony z komunikacji miejskiej w Warszawie. Jestem przekonany, że kolej będzie kluczowym środkiem transportowym w Polsce. Tym samym kolej musi się otworzyć na biznes.
Mirosław Antonowicz, PKP S.A. : W Polsce potrzebny jest narodowy operator transportu intermodalnego. Jest on oparty na infrastrukturze punktowej.
Minister Jerzy Kwieciński: Transport pasażerski zaczął nam rosnąć. Jest to zauważalny wzrost. Na koniec tego roku możemy przekroczyć 300 mln pasażerów na kolei. To jest coś! Transport lotniczy jednak rośnie rokrocznie o wiele szybciej. Możemy już zarabiać na transporcie kolejowym, transportowym. Możemy się rozwijać za granicą. Kolej nie działa sama. W transporcie świata dominuje transport morski. Myślę,że transport towarów będzie przenoszony na szyny. Na intermodal środki były, obecnie też są. Największe środki idą na infrastrukturę. Musimy je wykorzystać, w poprzedniej perspektywie środki były przerzucane na transport miejski. Infrastruktura liniowa jest najważniejsza. Po 2020 roku finansowanie infrastruktury kolejowej pozostanie nadal bardzo silne – będzie to finansowanie grantowe, ale będą też kierowane tu nowe instrumenty, m.in. z planu Junckera.