Zaczęło się w czerwcu od podpisania na budowie stacji Warszawa Zachodnia umowy na studium wykonalności odcinka Kolei Dużych Prędkości ze stolicy do Łodzi. Potem kolejne zlecenie potoczyły się jak domino. Spółka CPK zawarła w sumie siedem wielomilionowych kolejowych kontraktów na studia techniczno-ekonomiczno-środowiskowe (STEŚ) i jeden na projekt budowlany. Trwają prace przygotowawcze na kolejowych odcinkach o łącznej długości prawie tysiąca kilometrów
Pierwsza 140-kilometrowa linia Kolei Dużych Prędkości w Polsce zacznie swój bieg w Warszawie, prowadząc w stronę Centralnego Portu Komunikacyjnego i Łodzi. Na tej trasie pociągi z pasażerami będą jeździły w pierwszym etapie z prędkością do 250 km/h. Przyjęte przez spółkę CPK założenia projektowe umożliwią jej podniesienie w przyszłości nawet do 350 km/h – jeśli będzie takie zapotrzebowanie. Dzięki tej inwestycji pasażerowie dojadą do nowego lotniska: z Warszawy w ok. 15 min, z Łodzi w ok. pół godziny, a z Warszawy do Łodzi w ok. 45 minut, czyli prawie dwa razy szybciej niż obecnie.
Dzięki inwestycjom kolejowym CPK atrakcyjność inwestycyjna Warszawy, Łodzi oraz wielu innych miast i regionów radykalnie się zwiększy. Mieszkańcy zyskają możliwość szybkiego i wygodnego dojazdu do większości miast w Polsce – mówi Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. CPK.
Prace przygotowawcze dotyczą odcinka: Warszawa-CPK-Łódź. Zgodnie z umową realizacja prac, w skład których wchodzą m.in. analizy przebiegów, a także specjalistyczne opracowania: techniczne, środowiskowe i ekonomiczne, zostanie zakończona przez wykonawcę na przełomie III i IV kw. 2022 r. Harmonogram zakłada, że linia dużych prędkości między Warszawą Zachodnią a Łodzią Fabryczną zostanie uruchomiona równocześnie z Portem Solidarność, czyli w 2027 r.
Idea CPK ma swoich zwolenników i przeciwników. Bezsprzecznym jest fakt, ze to projekt ambitny i bezprecedensowy. Idea wreszcie zaczęła nabierać realnych kształtów, a podpisane umowy są tego najlepszym dowodem. 1800 kilometrów nowoczesnych linii w przyszłości istotnie wpłynie na układ komunikacyjny Polski. Tak duża inwestycja, będzie miała też ważny wpływ na całą gospodarkę której, mam nadzieję, beneficjentami będą nie tylko pasażerowie, ale polskie przedsiębiorstwa zaangażowane w realizację tego projektu. Umowy na studia techniczno-ekonomiczno-środowiskowe, to jeszcze nie prace wykonawcze, ale to pierwszy krok. Krok w dobrą stronę – stwierdził Adam Musiał, Dyrektor Generalny Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei.
„Igrek”: kręgosłup systemu KDP w Polsce
W dalszej kolejności nowa trasa Warszawa-Łódź zostanie wydłużona do Wrocławia, a docelowo też do Poznania. Dzięki temu powstanie szybkie połączenie kolejowe, którego koncepcja od swojego kształtu bywa nazywana „igrekiem”. Te dwie linie stanowią pierwszy i najważniejszy element systemu Kolei Dużych Prędkości w Polsce.
Elementem tej układanki w woj. dolnośląskim jest 60-kilometrowy odcinek łączący Żarów ze Świdnicą, Wałbrzychem i Lubawką na granicy polsko-czeskiej.
Przygraniczny odcinek z Żarowa do Lubawki to przykład współpracy kolejowych inwestorów z sąsiednich krajów w ramach międzynarodowego korytarza europejskiej sieci TEN-T. Docelowo połączymy się z inwestycją przygotowywaną przez Czechów, tworząc połączenie kolejowe Warszawy i Wrocławia z Pragą. W tym celu swoje działania koordynują spółka CPK i przedsiębiorstwo Správa železnic, czyli zarządca infrastruktury kolejowej w Czechach – podkreśla Mikołaj Wild, prezes spółki CPK.
Po zsumowaniu trzech odcinków CPK w ramach tzw. szprychy nr 9 wychodzi w sumie ok. 400 km zakontraktowanych linii dużych prędkości między Warszawą a granicą z Czechami (przez Port Solidarność, Łódź i Wrocław). Po ich wybudowaniu skróci się czas podróży z Łodzi do Wrocławia do 1 godz. 10 min (dziś jeździmy tą trasą ok. 3 godz.), natomiast z Warszawy do Wrocławia dojedziemy w 1 godz. 55 min (dzisiaj dwa razy dłużej). Po zrealizowaniu inwestycji przez Czechów, do Pragi pasażerowie dotrą z Wrocławia w 2 godz. 30 min (dziś potrzeba na to dwa razy więcej czasu). Znacząco skróci się też czas przejazdu z Warszawy do Pragi: z obecnych 8 godz. 30 min do 4 godz. 30 min.
Jastrzębie: największe miasto bez dostępu do kolei
Na Śląsku trwają prace przygotowawcze do budowy linii kolejowej Katowice – Ostrawa, gdzie w ramach polskiego odcinka powstanie w sumie ok. 75 km nowej trasy. Projekt obejmie odcinek przyszłej linii między Katowicami i granicą z Czechami oraz odcinek Jastrzębie-Zdrój – Wodzisław Śląski wraz z odgałęzieniem do planowanej stacji Jastrzębie-Zdrój Centrum i łącznicami w kierunku Rybnika i Wodzisławia Śląskiego.
Dzięki tej inwestycji pociągi dojadą do wspomnianego 90-tysięcznego Jastrzębia-Zdroju, które jest dziś największym miastem w Polsce bez dostępu do kolei. Skróci się także przejazd do Warszawy z Katowic do 1 godz. 40 min, a z Bielska-Białej do 1 godz. 55 min. Z Rybnika dojedziemy do stolicy w 2 godz., z Częstochowy i Gliwic w 2 godz. 10 min.
Wybudowana przez Polskę linia kolejowa zostanie wydłużona po czeskiej stronie do Ostrawy. Dzięki temu z Katowic do stolicy Moraw będzie można przejechać zaledwie w 35 minut, czyli o godzinę krócej niż obecnie.
Na terenie Polski trasa ta jest elementem transeuropejskiego korytarza TEN-T. Biegnie on z Warszawy przez modernizowaną przez PKP PLK Centralną Magistralę Kolejową (CMK) i Katowice do przygranicznej Ostrawy. Linia wpisuje się we wspólne inwestycje krajów Grupy Wyszehradzkiej w ramach projektu KDP V4, których celem jest podniesienie standardu podróży i skrócenie czasów przejazdu między Warszawą, Brnem (z łącznikiem do Pragi), Bratysławą i Budapesztem.
Kolej na wschód Polski
Na południowym wschodzie Polski trwają prace przygotowawcze dla budowy dwóch nowych linii kolejowych: na odcinku Łętownia – Rzeszów i Zamość – Bełżec.
Ten pierwszy to ponad 40-kilometrowy kolejowy łącznik prowadzący od strony Stalowej Woli w kierunku stolicy Podkarpacia. Składają się na niego planowane linie kolejowe: nr 58 od stacji Łętownia do Rzeszowa i nr 632 do Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka. Trasa powstanie w ramach tzw. szprychy nr 6, która połączy Warszawę i CPK z Radomiem, Ostrowcem Świętokrzyskim, Stalową Wolą i Rzeszowem, a docelowo z Sanokiem.
Inwestycje kolejowe CPK w Podkarpackiem zapewnią docelowe skrócenie przejazdu z Rzeszowa do Warszawy do 2 godz. 15 min, ze Stalowej Woli do 1 godz. 45 min i z Tarnobrzegu do 1 godz. 55 min.
Dzięki budowie drugiego odcinka Zamość – Bełżec poprawi się skomunikowanie obszarów na wschodzie Polski. Tomaszów Lubelski i Bełżec zostaną włączone do sieci kolejowej, a Zamość i Krasnystaw do sieci połączeń dalekobieżnych. Będzie to kluczowy fragment tzw. szprychy nr 5.
W rejonie Zamościa część przebiegów zakłada przejście pod miastem tunelem, co będzie się wiązało z budową podziemnej stacji pasażerskiej.
Budowa tego odcinka zapewni skrócenie przejazdu do Warszawy: z Krasnegostawu do 2 godz., z Zamościa do 2 godz. 15 min (obecnie ta trasa zajmuje koleją ponad 5 godz.), a z Tomaszowa Lubelskiego w 2 godz. 30 min. Dzięki tej inwestycji trasę z Zamościa do Lublina da się pokonać w 50 minut. Czas przejazdu szprychą nr 5 z Lublina do Warszawy wyniesie półtorej godziny. Ponadto na dotychczasowych liniach kolejowych zwiększy się przepustowość na potrzeby przewozów regionalnych i towarowych.
Stop dla wykluczenia komunikacyjnego
Na północnym wschodzie Polski trwają przygotowania do budowy odcinka linii kolejowej nr 29 Ostrołęka – Łomża – Giżycko, kluczowego fragmentu tzw. szprychy nr 3. Dzięki temu pociągi dalekobieżne wjdą m.in.. m.in. Łomża, Kolno i Orzysz. Pierwsze z tych miast – Łomża – czeka na pociągi pasażerskie od 1993 r., natomiast do Orzysza dojeżdżają tylko pociągi towarowe od strony Ełku.
Nowa 140-kilometrowa linia kolejowa zapewni skrócenie przejazdu z Warszawy: do Ostrołęki do godziny, do Łomży do 1 godz. 15 min, do Kolna – półtorej godziny, do Pisza – 1 godz. 45 min, do Orzysza do 2 godz. i do Giżycka do 2 godz. 15 min.
Tunel w Łodzi: Początek „Igreka”
W drugiej połowie listopada spółka CPK zawarła także kontrakt na projekt 4-kilometrowego tunelu kolei dużych prędkości w centrum Łodzi, na zachód od stacji Łódź Fabryczna. To pierwsza spośród inwestycji CPK, która wkroczyła w fazę projektowania i posiada decyzję środowiskową. Tunel będzie kluczowym fragmentem trasy kolejowej, która połączy Warszawę z Łodzią, Poznaniem i Wrocławiem.
Tunel w Łodzi to najbardziej zaawansowane zadanie inwestycyjne w ramach Programu CPK, a to wydarzenie przybliża nas do wbicia pierwszej łopaty. Prace studialne objęły już w sumie ok. 1 000 km planowanych linii kolejowych w różnych częściach Polski – mówi Mikołaj Wild, prezes spółki CPK.
Umowa przewiduje wykonanie projektu budowlanego oraz niezbędnych opracowań i decyzji administracyjnych dla tunelu i linii kolejowej. Na wykonanie projektu budowlanego spółka CPK otrzymała 60 mln zł dofinansowania z unijnego instrumentu „Łącząc Europę” (CEF).
Całościowy Program Kolejowy CPK zakłada budowę na terenie całej Polski łącznie prawie 1800 km nowych linii, które mają powstać do końca 2034 r. Na te inwestycje składa się w sumie 12 tras kolejowych, w tym 10 „szprych” prowadzących z różnych regionów Polski do Warszawy i CPK.
