Zrównoważony rozwój transportu zbiorowego – co to jest ?
Ustawa z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym ustala okoliczności, w których wskazane w tym akcie jednostki są zobowiązane do wprowadzenia planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Na uwagę zasługuje fakt, iż już w tytule dokumentu, który ma być opracowany przez część organizatorów publicznego transportu zbiorowego, określono jedno ze stawianych wobec niego wymagań. Plan ma dotyczyć zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Podkreślić należy, że zrównoważony rozwój jest kategorią konstytucyjną. Zgodnie z art. 5 Konstytucji RP „Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju”.
Cytowany przepis określa zasadnicze cele i kierunki działania państwa, z których wynikają kompetencje i zadania organów państwowych. Zasada zrównoważonego rozwoju leży u podstaw funkcji państwa, tj. zapewnienia wolności i praw człowieka i obywatela, jego bezpieczeństwa, ochrony dziedzictwa narodowego i środowiska. Zrównoważony rozwój, uznany za zasadę przez Konstytucję i prawo ochrony środowiska został zdefiniowany jako taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń (Art. 3 pkt 50 Prawa ochrony środowiska ).
Rola zrównoważonego rozwoju w planowaniu przestrzennym została podkreślona w przepisie art. 71 ust. 1 Prawa ochrony środowiska (Cytuję: zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska stanowią podstawę do sporządzania i aktualizacji koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województw, planów zagospodarowania przestrzennego województw, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego).
Wracając do problematyki transportu zbiorowego – z cytowanym wyżej określeniem zrównoważonego rozwoju w ogólności, jako kategorii konstytucyjnej oraz prawa ochrony środowiska, warto zestawić legalną definicję zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Oto zrównoważony rozwój publicznego transportu zbiorowego jest zdefiniowany jako proces rozwoju transportu uwzględniający oczekiwania społeczne dotyczące zapewnienia powszechnej dostępności do usług publicznego transportu zbiorowego, zmierzający do wykorzystywania różnych środków transportu, a także promujący przyjazne dla środowiska i wyposażone w nowoczesne rozwiązania techniczne środki transportu (art. 4 ust. 1 pkt 28 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym).
Odwołując się do powszechnie zrozumiałej i akceptowanej aksjologii i nieco rzecz upraszczając – zrównoważonym jest rozwój, podporządkowany interesom ludzi dziś żyjących i tych, którzy przyjdą po nas.
Piotr Świątecki – ekspert portalu naKolei.pl