Senat przyjął bez poprawek ustawę wspierającą funkcjonowanie kolei historycznych i turystycznych. Teraz trafi ona do prezydenta.
Ustawę poparło 74 senatorów, jeden był przeciw, a czterech wstrzymało się od głosu.
Nowe przepisy umożliwią bezpłatne przekazywanie przez Polskie Koleje Państwowe i inne podmioty, np. PKP Polskie Linie Kolejowe, zbędnego mienia ruchomego i materiałów pozostałych po remontach i modernizacji infrastruktury kolejowej na rzecz instytucji pozarządowych zajmujących się utrzymaniem kolei historycznych i turystycznych. Takie możliwości, choć w mniejszym zakresie, dotyczą na razie tylko samorządów.
Ponadto zarządcy kolei wąskotorowych uzyskają prawo do otrzymywania dofinansowania na swoją statutową działalność od jednostek samorządu terytorialnego: gmin, powiatów i województw.
Na wagę tych regulacji wskazywał senator Robert Gaweł (PiS). – Od dwóch lat w ramach senackiej Komisji Infrastruktury staramy się zapraszać przedstawicieli stowarzyszeń, które zajmują się opieką nad zabytkami kolejnictwa i dbają o nie. To są głównie zabytki ruchome, bo nieruchomości są własnością PKP. I jest problem związany z przekazywaniem tych nieruchomości, to jest problem natury prawnej. Nie ma takiej możliwości, żeby one były przekazywane i dochodzi do takiej sytuacji, że wiele zabytków niszczeje. I dopóty, dopóki nie będziemy mieć regulacji prawnej, ten stan się nie poprawi. Takich przykładów mamy w Polsce bardzo wiele – podkreślał Gaweł.
Senator przyznał, że ustawa dotyczy głównie zabytkowych pojazdów kolejowych: lokomotyw, drezyn, wagonów itp., ale już nie budynków.– Dalej nie ma w tej chwili wypracowanej koncepcji, co z zabytkami kolejowymi. Ja wiem, jakie problemy ma Piła z „okrąglakiem”, a takich miejsc w Polsce jest bardzo, bardzo wiele. Ale sami wiemy, że gdyby nie stowarzyszenia, to większość poszłaby już w ruinę. Ministerstwo [infrastruktury] nie ma w swoim statucie i w swoich zadaniach prawnych opieki nad zabytkami. To jest problem międzyresortowy, bez współpracy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Ministerstwa Finansów nie da się tego kompleksowo rozwiązać, bo dalej będziemy w sferze życzeń – dodał senator Gaweł.
Co z Maczkami?
W trakcie dyskusji senator Czesław Ryszka (PiS) wrócił do sprawy modernizacji zabytkowego dworca PKP Sosnowiec Maczki. Obiekt miała przejąć Politechnika Śląska, ale nic z tego nie wyszło. Ryszka postulował, aby rozważyć urządzenie tutaj muzeum kolejnictwa.
Wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel przyznał, że sytuacja z tym obiektem jest trudna. – Rzeczywiście była rozpoczęta inwestycja, były nawet deklaracje współpracy związane z wykonywaniem w tym obiekcie funkcji naukowo-dydaktycznych, ale one niestety się nie zmaterializowały. Trwa poszukiwanie wspólnie z miejscowym samorządem takiego rozwiązania, aby ten dworzec został zagospodarowany i wyremontowany, by uzyskał taką oprawę, jaka mu historycznie się należy, i stosowny, godny wygląd. I takie prace PKP podejmuje, w tym zakresie działa – zapewnił wiceminister. Ale co powstanie w tym miejscu, trudno jest wyrokować.