Mniej zdarzeń na obszarach kolejowych, tysiące interwencji, pouczeń i mandatów – tak wygląda podsumowanie działalności Straży Ochrony Kolei w 2024 roku.
To był pracowity rok dla SOK. W tym okresie Komenda Głowna SOK odnotowała 6 742 zdarzenia na obszarze kolejowym. To spadek ogólnej liczby przestępstw i wykroczeń o 2,9% w porównaniu do 2023 roku. Przy podobnym poziomie wykrywalności 28%. W statystykach jest mniej o 19,2% kradzieży i dewastacji elementów infrastruktury kolejowej oraz urządzeń związanych z bezpieczeństwem ruchu. Spadła także liczba zdarzeń z przesyłkami wagonowymi – o 35,2%. Nastąpił natomiast nieznaczny wzrost zdarzeń w sektorze pasażerskim na dworcach kolejowych i w pociągach – o 3,8%.
Funkcjonariusze SOK ujęli w ubiegłym roku 2282 sprawców przestępstw, kradzieży, dewastacji mienia i wybryków chuligańskich. Odzyskali ponadto mienie kolejowe o łącznej wartości 20 340 zł. Ponadto funkcjonariusze wylegitymowali ponad 12 tys. osób przebywających na obszarze kolejowym. I pouczyli blisko 23 tys. osób, które nie przestrzegały przepisów porządkowych obowiązujących na terenie PKP. Efektem ich pracy były mandaty karne, których nałożyli 29 637 na kwotę ponad 3 mln 341 tys. zł. Główna dyspozytura Komendy Głównej Straży Ochrony Kolei w Warszawie obsłużyła 5137 zgłoszeń na telefon alarmowy SOK 22 474 00 00. Blisko połowa dotyczyła zakłócania ładu i porządku publicznego w pociągach pasażerskich oraz na dworcach kolejowych.
Mniej kradzieży i dewastacji
Statystyka pokazuje, że począwszy od 2015 roku następuje spadek kradzieży i dewastacji elementów infrastruktury kolejowej zarządzanej przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Jest to możliwe dzięki zintensyfikowanym działaniom prowadzonym przez SOK oraz poprzez stałe doposażenie funkcjonariuszy w najnowocześniejszy sprzęt, Od 2020 roku liczba zarejestrowanych zdarzeń oscyluje się w granicy około 1500, jednakże to w 2024 roku w stosunku do lat wcześniejszych zanotowano najniższą liczbę takich przypadków.
W 2024 roku Straż Ochrony Kolei zarejestrowała łącznie 406 kradzieży oraz 583 przypadki dewastacji elementów infrastruktury. Łączna liczba kradzieży i dewastacji w 2024 roku (989 przypadki) była o 234 mniejsza niż w roku 2023 (19,13%).
Infrastruktura i dzikie przejścia
Był to pracowity rok dla SOK także dlatego, że Straż Ochrony Kolei prowadziła wiele działań na szlakach, przejazdach kolejowo-drogowych oraz w rejonie dzikich przejść. Funkcjonariusze SOK biorą czynny udział w kampanii społecznej ,,Bezpieczny przejazd – Szlaban na ryzyko’’ oraz w akcji ,,Bezpieczne Piątki’’ i ,,Dzikie Przejścia’’.
Tylko w ubiegłym roku na terenie całego kraju objętych takimi działaniami było ponad 36,6 tys. przejazdów kolejowych oraz około 57,4 tys. dzikich przejść. Prowadzone były również ogólnopolskie, wzmożone działania na najbardziej zagrożonych szlakach kolejowych pod kryptonimem ,,Infrastruktura’’ i ,,Bezpieczne Tory’’. Funkcjonariusze wykonali blisko 18 tys. patroli i podjęli ponad 8 tys. interwencji w stosunku do pracowników firm wykonujących czynności na torach i osób postronnych przebywających na obszarze kolejowym.
W 2024 roku służby SOK przeprowadziły ponad 212 tys. patroli szlaków kolejowych, około 252,5 tys. patroli dworców, stacji i przystanków osobowych, niespełna 59 tys. patroli stacji towarowych i prawie 53,5 tys. 71 patroli pociągów pasażerskich. Ponadto kontrola objęła z górą milion przesyłek wagonowych, w tym Towary Wysokiego Ryzyka (TWR) i Towary Niebezpieczne (TN).
Funkcjonariusze SOK przeprowadzili ponad 4 tys. kontroli pracowników kolejowych podczas wykonywania obowiązków służbowych, związanych bezpośrednio z prowadzeniem ruchu kolejowego. Kontrole prowadzone były pod kątem obecności alkoholu w organizmie oraz innych środków odurzających. Ujawniono 10 przypadków, gdy ludzie byli w pracy w stanie nietrzeźwym.
Technologia i szkolenia
W codziennej służbie, funkcjonariuszy SOK wspierają nowoczesne rozwiązania technologiczne. W celu zminimalizowania zagrożeń w porze nocnej formacja korzysta z lornetek termowizyjnych i gogli noktowizyjnych. Szczególnym jednak wsparciem są Mobilne Centra Monitoringu – specjalistyczne pojazdy obserwacyjne do zadań specjalnych. Patrole SOK wyposażone są w nowoczesny sprzęt, a także w broń najnowszej generacji. Ponadto w paralizatory, a funkcjonariusze mają do pomocy psy patrolowo-obronne.
Odpowiednią mobilność zapewniają nowoczesne terenowe samochody, dzięki którym funkcjonariusze mogą szybko poruszać się po trudnym i specyficznym terenie kolejowym. Aplikacje służby dyżurnej oraz geo-lokalizacja patroli umożliwia szybki przepływ informacji i błyskawiczną reakcję na zaistniałe zdarzenia. Rozwój formacji odbywa się poprzez ciągłe szkolenia i doskonalenie zawodowe, podnoszące kwalifikacje funkcjonariuszy SOK.
Straż Ochrony Kolei zatrudnia prawie 2,9 tys. funkcjonariuszy, 215 pracowników administracyjnych. Ochrania ponad 18 tys. km państwowych linii kolejowych oraz blisko 7,5 tys. pociągów pasażerskich i towarowych w ciągu doby.
Pełny raport z działalności Straży Ochrony Kolei w 2024 roku znajdziemy na stronie: kgsok.pl
