Dokładnie 60 lat temu w swoją premierową regularną trasę wyjechał pierwszy EN57. Jednostki te to kawał historii polskiej kolei. Ich kres dobiega końca, stopniowo są zastępowane przez nowoczesny tabor. Ale zostanie po nich pamiątka, w formie retro-egzemplarzy.
Dzisiaj, 2 lutego 2022 roku przypada 60. rocznica, kiedy na regularne szlaki wyruszył EN57-001. Sam EN57 na polskich torach nie jest rzadkością, chociaż obecnie częściej spotykane są już one zmodyfikowane, po różnych modernizacjach. Obecnie POLREGIO jest właścicielem pierwszego, wyprodukowanego w 1961 r. (w pierwszą trasę wyruszył w 1962 r.) w ramach serii EN57 elektrycznego zespołu trakcyjnego.
Jest to pierwszy egzemplarz najdłużej produkowanej serii pojazdów kolejowych na świecie i stanowi unikalną wartość dla dziedzictwa kolejowego. 25 listopada 2017 roku nasz pojazd EN57-001 został wpisany do rejestru zabytków przez wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Rzeszowie i jest objęty nadzorem konserwatora zabytków – tłumaczy Aleksandra Baldys, Rzecznik Prasowy POLREGIO.
POLREGIO jest skłonne do odrestaurowania już zabytkowego EN57-001. W całej Polsce stopniowo odchodzi się od eksploatacji tych wieloletnich jednostek. POLREGIO planuje zakup 264 elektrycznych zespołów trakcyjnych, które będą zastępować dobrze nam wszystkim znane EN57. W dalekiej przyszłości te pojazdy w końcu przejdą do historii, natomiast planuje się zachować kilka „perełek”. Tutaj warto wskazać Koleje Mazowieckie, które odrestaurowały tzw. „Babcię”, wyprodukowaną w 1963 roku – więcej informacji. EN57-001 w przyszłości będzie wyjątkowe nie tylko z uwagi na fakt, że jest to w końcu pierwszy EZT serii.
Od początku eksploatacji ograniczono ingerencje w zmiany wystroju wnętrza EN57-001, pozostawiając stan wyposażenia zbliżony do pierwotnej wersji. Oczywiście, mimo zamiaru, jak najbardziej wiernego odtworzenia pierwowzoru – będzie musiał z konieczności zostać wyposażony w rozwiązania, umożliwiające jego eksploatację, zgodnie z aktualnie obowiązującymi regulacjami – informuje nas Aleksandra Baldys, Rzecznik Prasowy POLREGIO.
Zamiarem POLREGIO jest odrestaurowanie pojazdu do wersji pierwotnej, tak aby po rewitalizacji, EN57-001 mógł zostać włączony do planowego rozkładu jazdy na szczególnie atrakcyjnych relacjach lub do przejazdów okolicznościowych, związanych z turystyką kolejową.
Aby jednak zrealizować i urzeczywistnić nasz pomysł niezbędne jest pozyskanie dofinansowania ze środków pomocowych UE do realizacji niniejszego projektu, gdyż wstępnie szacowana kwota odrestaurowania jednostki, może wahać się w granicach 4 – 5 mln zł – dodaje Baldys.
Ile lat będą jeszcze jeździć EN57? W niektórych przypadkach będzie to nawet ponad 20 lat
Starania o dofinansowanie z RPO
Zważając na kosztowną rewitalizację jednostki, POLREGIO zwróciło się pisemnie do Marszałka woj. podkarpackiego, na którego terenie pojazd został objęty nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z siedzibą w Rzeszowie, z prośbą o rozpatrzenie możliwości dofinansowania jego rewitalizacji z regionalnych środków w dyspozycji województwa, w tym Regionalnego Programu Operacyjnego województwa podkarpackiego lub programu Fundusze Europejskie dla Podkarpacia.
Współfinansowanie przedsięwzięcia z pomocowych środków unijnych wydaje się niezbędne, aby POLREGIO S.A., jako właściciel pojazdu, a zarazem pomysłodawca i możliwy wykonawca odbudowy tej jednostki, był w stanie podołać założonym na ten cel szacunkowym nakładom finansowym – tłumaczy Aleksandra Baldys.
Dalsze plany dotyczące możliwości odrestaurowania wspomnianego pojazdu będą zależne od stanowiska Urzędu Marszałkowskiego woj. podkarpackiego po uszczegółowieniu przez Spółkę koniecznych nakładów finansowych, a także stanowiska konserwatora zabytków, sprawującego pieczę nad historycznym składem.