Komisja Europejska chce walczyć z brakiem połączeń w europejskiej sieci kolejowej, a tym samym wzmocnić przyjazną dla klimatu kolej (w porównaniu z wysokoemisyjnym transportem lotniczym i drogowym).
W tym celu we wtorek 14 grudnia 2021 r. przedstawi plan działania mający na celu pobudzenie transgranicznych pasażerskich usług kolejowych na długich dystansach oraz dalszy rozwój planu inwestycji kolejowych TEN-T. Przed wydaniem tych dokumentów koalicja europejskich organizacji pozarządowych „Europe on Rail” podkreśla pilną potrzebę realizacji ambitnej polityki usprawniającej europejską sieć kolejową. Wśród niezbędnych działań koalicja szczególnie wymienia:
- Zagwarantowanie sprawiedliwych warunków rynkowych dla poszczególnych rodzajów transportu, uwzględniających koszty środowiskowe podróży lotniczych i drogowych.
- Inwestowanie w interoperacyjny tabor kolejowy poprzez ustanowienie i/lub finansowanie europejskiej puli interoperacyjnego taboru kolejowego.
- Zwiększenie roli Europejskiej Agencji Kolejowej (ERA) w celu optymalizacji międzynarodowego planowania zdolności przewozowych kolei i zarządzania ruchem między europejskimi państwami członkowskimi.
- Zobowiązanie przewoźników kolejowych do wymiany danych dotyczących biletów w czasie rzeczywistym oraz zapewnienie kompleksowych praw pasażerów w ruchu kolejowym.
Komisja Europejska powinna aktywnie działać na rzecz rozwoju ogólnounijnych platform sprzedaży biletów i wzmocnienia praw pasażerów. Potrzebujemy też więcej odwagi i determinacji ze strony Unii Europejskiej, aby koordynować międzynarodowe połączenia kolejowe – sugeruje Jacob Rohm, doradca Germanwatch i jeden z koordynatorów „Europe on Rail”.
Koalicja „Europe on Rail” dostrzega również konieczność działania ze strony UE w kwestii wyrównania szans pomiędzy wszystkimi rodzajami transportu. Zdaniem koalicji istnieje potrzeba promowania transportu niskoemisyjnego, takiego jak kolej m.in. poprzez zmniejszenie i ujednolicenie opłat za przejazd koleją. Koalicja podkreśla również, że w większości krajów członkowskich istnieją niesprawiedliwe opłaty za dostęp do infrastruktury polegające na uiszczaniu przez kolej 100% opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej wobec znacznie mniejszych opłat (w Polsce 1%) uiszczanych przez przewoźników drogowych (autobusy).
Wyrównanie szans kolei wobec innych środków transportu to warunek konieczny w Europie. Takie działanie powinno zostać wykonane już dawno. Teraz pora aby nadrobić zaległości w tym temacie. Stworzenie sprawiedliwych warunków opłat za dostęp do infrastruktury, czy brak zwolnień podatkowych dla lotnictwa w transporcie międzynarodowym spowoduje, że kolej stanie się atrakcyjną alternatywą dla innych środków transportu – podkreśla Łukasz Janeczko, doradca ds.polityki w Instytucie Spraw Obywatelskich.
Zdaniem koalicji szansa na renesans kolei nadarzy się tylko wtedy, gdy Unia Europejska zainwestuje znaczne środki w sektor kolejowy, wykorzystując fundusze na rzecz odbudowy, a jednocześnie przyjmie odpowiednią politykę w celu usunięcia barier technicznych, handlowych i politycznych, które utrudniają stworzenie dobrze połączonej, wydajnej i bezpiecznej europejskiej sieci kolejowej.