Spółka Centralny Port Komunikacyjny złożyła dziś do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu wniosek o wydanie decyzji środowiskowej dla 74-kilometrowego odcinka linii Kolei Dużych Prędkości między Sieradzem, Kaliszem i Pleszewem. Dwa miesiące temu spółka złożyła wniosek o decyzję środowiskową dla odcinka z Pleszewa do Poznania. Oba mają zostać oddane do użytku do 2035 r. jako element projektowanej 480-kilometrowej linii „Y”.
Wniosek o decyzję środowiskową to kolejny etap prac przygotowawczych dla linii kolejowej „Y”. Prace projektowe dla odcinka między Sieradzem i Poznaniem od lutego 2024 r. prowadzi, wybrane w przetargu przez spółkę CPK, konsorcjum BBF i IDOM Inżynieria, Architektura i Doradztwo, które przygotowało też studium wykonalności (STEŚ) dla tego odcinka.
Mat. CPK
Linia „Y” to będzie kolejowy kręgosłup Polski, który ułatwi podróżowanie, a dzięki podniesieniu maksymalnej prędkości najszybszych pociągów do 320 km/h przyciągnie jeszcze więcej podróżnych, stanowiąc alternatywę dla samochodu. Nowa infrastruktura kolejowa będzie służyć również mieszkańcom takich miejscowości jak Kalisz, Pleszew i Sieradz – mówi Maciej Lasek, pełnomocnik rządu ds. CPK.
Kolejowy „Y”, który połączy Warszawę, CPK, Łódź, Poznań i Wrocław, jest elementem europejskiej sieci TEN-T, czyli priorytetowych unijnych szlaków komunikacyjnych. Z instrumentu finansowego „Łącząc Europę” (CEF) na opracowanie dokumentacji projektowej dla odcinka Sieradz – Pleszew – Poznań spółka CPK pozyskała 162 mln zł.
Mat. CPK
Konsekwentnie osiągamy kolejne kamienie milowe w ramach realizacji linii KDP „Y”. Oba wnioski o decyzje środowiskowe dla trasy między Sieradzem i Poznaniem złożyliśmy dla prędkości projektowej 350 km/h. Zakładamy możliwość osiągnięcia przejazdu najszybszych pociągów z Warszawy do Poznania w 1 godz. i 38 minut – mówi dr Filip Czernicki, prezes CPK.
Szczegółowy harmonogram dla trasy: Sieradz – Kalisz – Pleszew – Poznań
- Opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej (KPP) – II kwartał 2025 r.
- Przygotowanie projektu budowlanego – III kw. 2026 r.
- Złożenie wniosku o pozwolenie na budowę – IV kw. 2026 r.
- Uzyskanie pozwolenia na budowę – II kw. 2027 r.
- Rozpoczęcie robót budowlanych – I kw. 2028 r.
Kolejne realizowane prace projektowe oraz uzyskiwanie decyzji i uzgodnień dla ok. 150-kilometrowego odcinka między Sieradzem i Poznaniem wpisują się w trwający równolegle proces inwestycyjny całej 480-kilometrowej linii „Y”, która jest kolejowym priorytetem inwestycyjnym CPK.
Szczegółowy harmonogram dla linii KDP „Y”: Warszawa – CPK – Łódź – Wrocław / Poznań
- 2024 r.– ruszyła budowa komory startowej Retkinia dla maszyny drążącej tunel (TBM) i ogłoszono przetarg na drążenie tunelu.
- Luty 2025 r. – trwa ocena pięciu złożonych ofert (wszystkie poniżej kosztorysu inwestorskiego).
Przewidywane terminy:
- 2025 r. – podpisanie umowy na drążenie tunelu,
- 2025/2026 r. – ogłoszenie przetargu na roboty budowalne na odc. Warszawa – Łódź,
- 2026 r. – rozpoczęcie prac na linii Warszawa – Łódź,
- 2027–2028 r. – rozpoczęcie prac na odcinkach Łódź – Wrocław i Sieradz – Poznań,
- 2032 r. oddanie do eksploatacji trasy Warszawa – CPK – Łódź (jednocześnie z uruchomieniem Lotniska CPK),
- do 2035 r. – sukcesywne uruchamianie odcinków: Łódź – Wrocław i Sieradz – Poznań.
Dzięki linii „Y” zyskają też średnie miasta
Linia Kolei Dużych Prędkości „Y” łącząca Warszawę z Łodzią, Poznaniem i Wrocławiem będzie obsługiwana przez pociągi osiągające prędkość eksploatacyjna do 320 km/h.
Wbrew rozpowszechnianym w przestrzeni medialnej informacjom, program inwestycyjny CPK nie wyklucza średnich miast leżących w bezpośrednim sąsiedztwie linii „Y” (np. Kalisz, Sieradz i Pleszew). Będą one beneficjentami nowej infrastruktury, tzn. otrzymają z nią połączenie za sprawą łącznic do istniejących linii kolejowych. Dzięki nim część szybkich pociągów dalekobieżnych i pociągi RegioExpress, kursujące po linii KDP, będą mogły obsłużyć istniejące stacje.
Mat. CPK
Kalisz zyskuje na KDP najwięcej spośród miast średniej wielkości. Widać to przez pryzmat przyrostu liczby pasażerów: z obecnych 1 800 do 7 800 pasażerów na dobę. Budowa linii „Y” przybliży Kalisz nie tylko do Łodzi i Warszawy, ale również do stolicy własnego województwa, czyli Poznania, do którego czas przejazdu skróci się z 1,5-2 godz. do 35-50 min – mówi Piotr Rachwalski, członek zarządu CPK ds. inwestycji kolejowych.
Podwyższenie prędkości maksymalnej dla najszybszych pociągów, ograniczenie liczby postojów i wykorzystanie tzw. obwodnicy Kalisza pozwoli pasażerom zaoszczędzić nawet 27 minut. Jak wynika z dotychczasowych analiz CPK, ponad 50 proc. podróżnych będzie zainteresowanych bezpośrednim, szybkim przejazdem z Poznania (a nawet ze Szczecina czy Berlina) do Łodzi, Warszawy lub dalej do Białegostoku albo Lublina.
Oferta przewozowa na „Y” musi uwzględniać jednocześnie pociągi jadące nawet 320 km/h, oferując szybkie przejazdy na największe odległości – np. ze Szczecina przez „Y” do Lublina, jak również pociągi z gęstszą siatką postojów, do obsługi mniejszych, ale istotnych ośrodków. Minimalna oferta zakładana przez nas dla Kalisza to jeden pociąg na godzinę. Jest to nawet lepsze rozwiązanie pod względem częstotliwości kursowania pociągów niż obecnie obowiązujące między Poznaniem a Warszawą – dodaje Piotr Rachwalski.
Dzisiejszy wniosek o decyzję środowiskową dla odcinka Sieradz – Kalisz – Pleszew nie obejmuje swoim zakresem obwodnicy kolejowej Kalisza. Będzie ona procedowana odrębną decyzją środowiskową. Planowana data jej złożenia wniosku to czwarty kwartał tego roku.
Warsztaty planistyczne regionach
Na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury w stolicach 16 polskich województw CPK, Polskie Linie Kolejowe S.A. (PLK S.A.) oraz Instytut Rozwoju Miast i Regionów (IRMiR) prowadzą warsztaty (Regionalne Panele Eksperckie) w ramach prac nad Zintegrowaną Siecią Kolejową (ZSK). Zdobyta wiedza i uzgodnienia mają pomóc opracowaniu planu rozwoju sieci kolejowej w całej Polsce.
Mat. CPK
Kolejowi inwestorzy nie przyjeżdżają na spotkania z gotową i „jedynie słuszną” koncepcją. Wręcz przeciwnie: w regionach wsłuchujemy się w głos samorządowców, ekspertów branżowych i naukowców. Stworzenie stabilnego planu rozwoju kolejowych połączeń międzyregionalnych dla całej Polski jest możliwe pod warunkiem wzięcia pod uwagę opinii gospodarzy terenów i uwzględnienia lokalnych uwarunkowań – mówi Piotr Malepszak, wiceminister infrastruktury.
Dotychczas warsztaty ZSK odbyły się w pięciu województwach. Panele miały już miejsce w Białymstoku (23 stycznia), w Kielcach (29 stycznia) i Krakowie (30 stycznia). Eksperci CPK, PLK i IRMiR spotkali się również z samorządowcami, ekspertami branżowymi i naukowcami przedwczoraj (5 lutego) w Lublinie, a wczoraj (6 lutego) w Rzeszowie. W kolejnych tygodniach panele eksperckie zaplanowane są w pozostałych 11 województwach – do końca marca.
Pasażerskiego Modelu Transportowego (PMT) oraz Towarowego Modelu Transportowego (TMT). Zakończą się one analizą wielokryterialną, której efektem będzie koncepcja ZSK. Koncepcja ta określi długookresowe kierunki rozwoju infrastruktury z udziałem CPK i PKP PLK po 2035 r. w ujęciu międzyregionalnej sieci kolejowej.
Realizacja tych kierunków rozpocznie się w latach 30., czyli po zakończeniu obecnie trwającego Programu Wieloletniego CPK 2024-2032, który został przyjęty przez Radę Ministrów ostatniego dnia grudnia ub. roku, i Krajowego Programu Kolejowego do 2030 r., stanowiącego podstawę inwestycji PKP PLK.
Warto podkreślić, że przedmiotem analiz nie jest linia „Y” Warszawa – CPK – Łódź – Wrocław / Poznań, której budowa ma się zakończyć do 2035 r.
Program Wieloletni: prawie 132 mld zł na CPK
Spółka CPK realizuje swoje zadania inwestycyjne na podstawie Programu Wieloletniego na lata 2024-2032, który Rada Ministrów uchwaliła ostatniego dnia grudnia 2024 r.
Aktualizacja zakłada, że na finansowanie komponentu kolejowego CPK, w tym budowę kolejowej linii „Y”, zostanie przeznaczonych ponad 76,8 mld zł – z emisji obligacji i dofinansowania UE. Przesunięcie środków i wydłużenie perspektywy Programu z 2030 r. do 2032 r. umożliwi w trakcie jego trwania zakończenie robót budowlanych na łącznie ok. 320 km linii KDP.
Mat. CPK
W aktualizacji Programu Wieloletniego ujęto założenie oddania do eksploatacji do 2032 r. linii KDP z Warszawy przez CPK do Łodzi, wybudowanie jej kontynuacji przez Sieradz do Wrocławia oraz realizacji większości robót na odcinku Sieradz – Poznań. Dla porównania: w Programie Wieloletnim z 2023 r. budowę odcinka między Sieradzem i Poznaniem zaplanowano w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, przy czym nie zagwarantowano środków na ten cel. W najnowszej wersji Programu jest również w końcu zapewnione finansowanie dla tunelu KDP pod Odolanami, na zachodnim wylocie z Warszawy.
Program Wieloletni wskazuje też dofinansowanie dla odcinków poza linią „Y” o łącznej długości ok. 880 km. Obejmuje ono kontynuację m.in. prac projektowych między Katowicami i granicą polsko-czeską oraz prac przedprojektowych dla CMK-Północ (w tym odcinka CPK – Płock – Włocławek) i linii CPK – Warka.
Mat. CPK
Tak z UE dla inwestycji kolejowych CPK
Na realizację projektów kolejowych spółka CPK otrzymała dotychczas z Unii Europejskiej ponad 550 mln zł. W tym roku CPK przekazał do Komisji Europejskiej trzy wnioski o dofinansowanie z Instrumentu „Łącząc Europę” 2021-2027 (CEF 2). Wszystkie z nich zostały już zatwierdzone przez Ministerstwo Infrastruktury oraz Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Ich łączna wartość to 1,18 mld zł.
Dofinansowanie z UE uzyskane przez CPK:
- Odcinek między Warszawą i Poznaniem (prace przedprojektowe): dofinansowanie – 49,5 mln zł.
- Tunel dalekobieżny w Łodzi (projektowanie) – 59,4 mln zł.
- Katowice – Ostrawa (prace przedprojektowe) – 7,5 mln zł.
- Warszawa – Łódź; bez węzła CPK (projektowanie) – 279 mln zł.
- Sieradz – Pleszew – Poznań (projektowanie) – 162 mln zł.
Wnioski o dofinansowanie złożone przez CPK w styczniu 2025 r.
- Tunel KDP w Łodzi (budowa) – dofinansowanie 845,5 mln zł.
- Węzeł kolejowy CPK (projektowanie) – 75,4 mln zł.
- Odcinek Katowice – granica państwa (projektowanie) – 79,1 mln zł.