Sejm znowelizował ustawę o transporcie kolejowym, której głównym celem jest odblokowanie budowy kolejowego tunelu średnicowego w Łodzi. PKP Polskie Linie Kolejowe będą mogły wykupić kamienice, które blokują prace podziemnej tarczy. Poza tym, wykonawca otrzyma pieniądze za dodatkowe koszty, jakie poniósł w związku z budową.
Sejm przegłosował senacki projekt nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym. Ustawa trafiła do Kancelarii Prezydenta i najpewniej Karol Nawrocki ją podpisze – przede wszystkim ze względów społecznych. Wtedy Budowa tunelu w Łodzi będzie odblokowana definitywnie.
Ustawa powstała co prawda ze względu na casus Łodzi, ale da PKP PLK oraz innym inwestorom większe możliwości realizacji inwestycji infrastrukturalnych w przyszłości. Teraz bowiem, jeśli inwestycja napotyka na trudności, których nie dało się przewidzieć w momencie wydania decyzji lokalizacyjnej, to budowa często staje. Nowe prawo pozwoli w takich sytuacjach na prowadzenie robót.
Łódź na pierwszym planie
W konkretnym łódzkim przypadku ustawa da możliwość wykupu kamienic, których konstrukcja naruszyła pracująca pod nimi tarcza TBM. Zdarzenia te miały miejsce we wrześniu 2024 roku, a najpoważniej została konstrukcja budynku przy ulicy 1 Maja 23. Część obiektu się zapadła, a zniszczeniu uległo kilka kondygnacji kamienicy oraz jedna z oficyn.
Osiadła także minimalnie pobliska kamienicy pod numerem 21, a zagrożenie powstało również dla budynku spod „19”. Mieszkańcy wszystkich trzech budynków musieli opuścić swoje lokale. Taki sam los spotkał również lokatorów z budynku przy ul. Próchnika 44, która przylega do kamienic stojących przy ul. 1 Maja. I ponad 250 osób do tej pory mieszka w hotelach.
Były to nieprzewidziane zdarzenia i dotychczasowe przepisy wiązały ręce PKP PLK. Inwestor nie mógł bowiem wykupić budynków, które nie były ujęte w decyzji lokalizacyjnej. A zabieganie o nową decyzję zajęłoby być może 4-5 lat. Nowelizacja pozwoli więc na wykup tych nieruchomości. Właściciele budynków otrzymają odszkodowania w wysokości 12 tys. zł za 1m2 powierzchni, co odpowiada wartości odtworzeniowej kamienic. Zaś najemcy lokali otrzymają od władz Łodzi propozycje wynajmu mieszkań w innych lokalizacjach. Przy czym samorząd wprowadzi każdą rodzinę do nowego lokum po jego wyremontowaniu.
W Łodzi przez wiele miesięcy była sytuacja patowa. Właściciele nieruchomości i lokatorzy stawiali sprawę jasno: albo inwestor wykupi ich nieruchomości i pomoże w załatwieniu innych mieszkań, albo nici z dalszej budowy. I dlatego w Senacie powstał projekt nowelizacji przepisów, żeby odblokować budowę tunelu w Łodzi i także dać rozwiązania na przyszłość. Budowa tunelu w Łodzi będzie odblokowana, ale chodzi też o rozwiązania na przyszłość. Gdyby powstały podobne kłopoty przy budowie innych linii kolejowych.
Drugi tunel
W samej Łodzi firma PORR przystąpiła do budowy drugiego tunelu kolejowego dla linii Kolei Dużych Prędkości. Ten tunel co prawda będzie drążony na znacznie większej głębokości niż średnicowy, ale nie można przecież wykluczyć, że budowa także spowoduje nieprzewidziane kłopoty. Mimo tego, że CPK i PORR starają się bardzo pieczołowicie zlokalizować budynki, które wymagają ingerencji w trakcie pracy tarczy TBM. I których konstrukcję z tego powodu trzeba np. wzmocnić.
Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów w Mińsku Mazowieckim, które buduje tunel średnicowy, zadeklarowało w listopadzie, że jest gotowe wznowić pracę tarczy jeszcze 16 stycznia przyszłego roku. Termin wydaje się jednak nierealny, bo do tego czasu PKP PLK na pewno nie uda się załatwić wszystkich formalności w sprawie przejęcia łódzkich kamienic. Ale z pewnością moment podjęcia drążenia jest już bliżej niż dalej. Tarcza musi pokonać jeszcze dystans 920 metrów do Łodzi Fabrycznej (cały tunel ma 7,5 km długości). Potem przyjdzie pora na inne roboty tunelowe, w tym budowę nowych stacji. Pierwsze pociągi pojadą tunelem prawdopodobnie w 2029 roku, choć pierwotne plany mówiły o 2021 roku. Ale niemal od początku konieczne było przesuwanie z różnych powodów terminów zakończenia budowy. I stąd ten bardzo duży poślizg.