Przebudowany z dbałością o zabytkową architekturę oraz spełniający współczesne standardy obsługi podróżnych – taki jest dworzec w Zbąszyniu po zakończeniu inwestycji Polskich Kolei Państwowych S.A. Już od dziś korzystają z niego podróżni.
Budynek dworca w Zbąszyniu powstał w latach 1927-29 w stylu modernistycznym. Zaprojektował go architekt Adolf Piller, profesor Państwowej Szkoły Budowlanej w Poznaniu, który pełnił wcześniej m.in. funkcję architekta miejskiego we Lwowie.
Konieczność budowy nowego, większego dworca w Zbąszyniu była spowodowana zmianą granic po I wojnie światowej i odrodzeniem państwa polskiego. Zbąszyń stał się wtedy miastem granicznym z Rzeszą Niemiecką, potocznie zwaną wtedy Republiką Weimarską. Dworzec był zwykle pierwszym obiektem, z którym stykał się pasażer wjeżdżający do Polski, był zatem ważnym elementem budowania prestiżu państwa.
Bezpośrednią inspiracją do budowy w Zbąszyniu nowego dworca była idea zorganizowania w 1929 r. w Poznaniu Powszechnej Wystawy Krajowej, prezentującej osiągnięcia 10-lecia niepodległej Polski. Wystawa, obliczona na promocję Polski na arenie międzynarodowej, wymagała odpowiedniego skomunikowania i godnego zaprezentowania polskiej kolei.
Historia i funkcjonalność
W ramach obecnej inwestycji renowację przeszła elewacja budynku wraz z detalami architektonicznymi. W tym godłem Polski znajdującym się od strony peronów na około 25-metrowej wieży dworca. Częściowa wymiana i renowacja objęła również stolarkę okienną i drzwiową, a całość bryły budynku podświetla teraz nowa iluminacja, która podkreśla walory architektoniczne budynku.
Przebudowa objęła wszystkie pomieszczenia wewnątrz dworca. Na parterze, w centralnej części budynku, jest przestrzeń obsługi podróżnych, czyli poczekalnia, kasy biletowe Kolei Wielkopolskich oraz toalety. Poczekalnia otrzymała nowe ławki, gabloty z rozkładami jazdy, elektroniczne tablice przyjazdów i odjazdów pociągów oraz system informacji głosowej. Pozostałą przestrzeń zajmą lokale komercyjne w holu dworca i prawym skrzydle budynku. Natomiast lewe skrzydło zagospodaruje lokalny samorząd na cele sportowo-rekreacyjne.
Dodatkowo w holu dworca PKP umieści automaty z gorącymi i zimnymi napojami oraz przekąskami, a także biletomat i punktu ładowania telefonów. W ofercie PKP S.A. są również lokale biurowe do wynajęcia (na I piętrze). Jest tu również specjalne pomieszczenie przeznaczone do pozostawienia rowerów, z wejściem od strony peronów. Umiejscowienie zadaszonej przestrzeni na rowery wewnątrz budynku dworca to oryginalne, niewykorzystywane dotychczas rozwiązanie – zazwyczaj miejsca parkingowe jednośladów znajdują się w dodatkowych wiatach rowerowych oraz budynkach i przybudówkach, które nie pełnią już swoich dawnych funkcji.
Polskie Koleje Państwowe zakończyły kolejną inwestycję w woj. wielkopolskim. Warto przypomnieć, że wiele modernizowanych przez nas dworców to budynki zabytkowe, które dzięki inwestycjom odzyskują swój historyczny charakter. Kiedyś, z uwagi na położenie Zbąszynia jako stacji na granicy polsko-niemieckiej, ważna była także wizerunkowa funkcja dworca, gdyż poprzez jego architekturę chciano podkreślić rangę kraju, jego gospodarność, innowacyjność i bogactwo. Po modernizacji dworzec stał się nowoczesnym miejscem obsługi podróżnych i lokalnych mieszkańców i jednocześnie wizytówką miejscowości. Dziś w Zbąszyniu pasażerowie mogą skorzystać z bogatej oferty połączeń dalekobieżnych i regionalnych, a z pobliskiego Zbąszynka odjeżdża 7 pociągów PKP Intercity z Warszawy i Trójmiasta do Berlina – mówi Paweł Lisiewicz, członek zarządu PKP S.A.
Podczas modernizacji wykonawca zlikwidował bariery architektoniczne oraz wprowadził szereg usprawnień, przez co budynek dworca stał się bardziej dostępny dla wszystkich podróżnych. Także osób z niepełnosprawnościami i o ograniczonej mobilności. Taki efekt przyniósł np. montaż oznaczeń w alfabecie Braille’a, ścieżek prowadzących na zewnątrz obiektu dla osób niewidomych i niedowidzących oraz dwóch wind. Istotnym elementem inwestycji jest montaż systemów: monitoringu, kontroli dostępu, sygnalizacji włamania i napadu oraz przeciwpożarowego. Zmiany dotknęły także bezpośrednie otoczenie dworca. Robotnicy ułożyli nową nawierzchnię oraz zamontowali elementy małej architektury. Poza tym, wyburzyli pawilony garażowe i budynki pomocnicze.
Ważny dworzec
PKP zapłaciły za przebudowę dworca w Zbąszyniu prawie 42,45 mln zł brutto. Pieniądze pochodzą z budżetu państwa. Projekt inwestycji opracował Pas Projekt z Nadarzyna, a wykonawcą prac budowlanych był AGROBEX z Poznania.
Ze stacji Zbąszyń każdego dnia odjeżdża siedem pociągów PKP Intercity. To ekonomiczne połączenia kategorii IC, dzięki którym można dostać się do Warszawy, Poznania, Szczecina, Świnoujścia, Gorzowa Wlkp. i Zielonej Góry. Stacja Zbąszyń to znaczący regionalny węzeł kolejowy, do którego docierają także pociągi POLREGIO i Kolei Wielkopolskich. Łącznie w ciągu doby odjeżdża stąd ok. 70 składów.