Koniec roku to czas podsumowań, ale również określania planów na przyszły rok. Co może nas czekać w 2024 roku, a zwłaszcza, jakie są główne wyzwania, przed którymi stoi transport, a w szczególności transport kolejowy?
Obecnie jednym z kluczowych zagadnień jest rozwiązanie konfliktu dotyczącego przewoźników drogowych oraz zakończenie ich protestu na polsko-ukraińskiej granicy. Udział transportu drogowego w polskiej gospodarce stale rośnie, a jego znaczenie jest ogromne. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), udział przewozów drogowych wyniósł aż 86,8% całości przewozów w 2022 roku, w porównaniu do 83,1% w 2010 roku. W tym samym czasie udział przewozów kolejowych spadł z 13,1% w 2010 roku do 10,4% w 2022 roku. Dlatego perturbacje w przewozach drogowych silnie wpływają na funkcjonowanie gospodarki, zważywszy na ich dominujący udział w przepływach towarów. Z tego powodu, ale również z wielu innych powodów, istotne jest zwiększenie roli transportu kolejowego w gospodarce narodowej.
Najważniejsze wyzwania w obszarze transportu kolejowego w roku 2024 obejmują:
1. Stosowanie zaawansowanych systemów bezpieczeństwa pod kątem zagrożeń militarnych, hybrydowych, terrorystycznych, cyfrowych, a także związanych z użytkowaniem infrastruktury kolejowej.
2. Poprawę jakości świadczonych usług przewozów pasażerskich, uwzględniając punktualność, cenę, czas podróży, komfort podróży oraz informację pasażerską.
3. Zwiększenie udziału kolei w przewozach ładunków poprzez budowę sprawnego krajowego systemu wsparcia logistycznego (SWL).
4. Uporządkowanie organizacyjne podmiotów kolejowych w ramach jednego ministerstwa (Ministerstwo Infrastruktury – MI). Obecnie podmioty kolejowe są rozproszone w trzech różnych urzędach centralnych (MI, MAP i KPRM).
5. Skuteczne wykorzystanie środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) na modernizację infrastruktury i taboru kolejowego.
6. Usprawnienie procesu inwestycyjnego wraz z budową sieci Kolei Dużych Prędkości, łączących główne aglomeracje miejskie w Polsce.
7. Stawki dostępu do infrastruktury jako kluczowy instrument polityki transportowej państwa.
8. Dostosowanie infrastruktury i operacji kolejowych do zmieniających się warunków klimatycznych i zjawisk pogodowych.
9. Integracja ekologicznych technologii i praktyk, aby zmniejszyć ślad węglowy transportu kolejowego.
10. Wdrażanie zaawansowanych nowoczesnych technologii, takich jak sztuczna inteligencja, kompleksowa cyfryzacja i automatyzacja.
Sprawny system kolejowy zwiększa konkurencyjność gospodarki i przyczynia się do wzrostu mobilności obywateli. W przypadku transportu pasażerskiego i towarowego istnieje duży potencjał wzrostowy, zwłaszcza biorąc pod uwagę dostępność środków finansowych z KPO w 2024 roku. Jeśli do tego dodamy możliwe usprawnienia w jakości świadczonych usług pasażerskich oraz rozwój pełnej oferty logistycznej dla partnerów biznesowych, możemy spodziewać się co najmniej dwucyfrowego wzrostu w obu segmentach w roku 2024. Jak efektywnie wykorzystamy ten potencjał, zobaczymy w praktyce, ale z pewnością jesteśmy na dobrej drodze, aby rok 2024 był udany dla polskiej kolei.
