W II kwartale 2024 r. masa towarów przewiezionych w ramach grupy węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny (14,7 mln ton) po raz pierwszy była mniejsza od masy towarów należących do dotychczas drugiej co do wielkości grupy, tj. rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa (16,8 mln ton). Może to znaczyć, że umacniają się trendy powodujące zmiany w strukturze grup ładunków przewożonych w Polsce koleją, obserwowane w ciągu ostatnich lat.
W II kwartale 2024 r. kolej przetransportowała 56,5 mln ton ładunków, a praca przewozowa wyniosła 15,1 mld tonokilometrów. W porównaniu do I kwartału 2024 r. jest to wzrost o 2,3 mln ton i o 1 mld tonokilometrów. W porównaniu do II kwartału 2023 r. było to o 1,7 mln ton i 0,3 mld tonokilometrów więcej.
Udział towarów z grupy węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny w masie towarów przewiezionych w II kwartale 2024 r. stanowił 26,1%, podczas gdy udział grupy rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa to 29,8%.
Udział grupy węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny według wykonanej pracy przewozowej stanowił 16,4% ogółu pracy przewozowej wykonanej w II kwartale 2024 r., a udział grupy rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa 30,1%. Ta przewaga utrzymywała się już w poprzednich kwartałach.
Trzecią co do wielkości grupą przewożonych towarów pod względem masy jest grupa koks, brykiety, produkty rafinacji ropy naftowej, gazy wytwarzane metodami przemysłowymi. W II kwartale 2024 r. masa tych ładunków wyniosła 8 mln ton (udział w masie na poziomie 14,2%), a wykonana praca przewozowa to 3 mld tonokilometrów (udział w pracy przewozowej na poziomie 19,7%).
W porównaniu do I kwartału 2024 r. masa wzrosła o więcej niż 0,1 mln ton w grupach:
- rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa (+ 3,5 mln ton),
- koks, brykiety, produkty rafinacji ropy naftowej, gazy wytwarzane metodami przemysłowymi (+0,4 mln ton),
- wyroby z pozostałych surowców niemetalicznych (+0,3 mln ton),
- surowce wtórne, odpady komunalne (+0,1 mln ton),
- towary nieidentyfikowalne (+0,3 mln ton),
- pozostałe produkty (+0,1 mln ton).
Największe spadki w II kwartale odnotowano w masie towarów przewiezionych w grupach:
- węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny (-1,8 mln ton),
- metale, wyroby metalowe gotowe (z wyłączeniem maszyn i urządzeń) (-0,4 mln ton)
- produkty rolnictwa, łowiectwa, leśnictwa, rybactwa i rybołówstwa (-0,2 mln ton).
Praca przewozowa wzrosła o więcej niż 0,1 mld tonokilometrów w grupach:
- rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa (+o 1,2 mld tonokilometrów),
- koks, brykiety, produkty rafinacji ropy naftowej, gazy wytwarzane metodami przemysłowymi (+0,3 mld tonokilometrów),
- towary nieidentyfikowalne (+0,1 mld tonokilometrów).
W II kwartale, pomimo dalszego spadku przewozów węgla kamiennego, parametry masy i pracy przewozowej były lepsze niż na początku roku. Blisko 2,3 mln ton i 1 mld tonokilometrów więcej niż w I kwartale to wynik, który wskazuje na pewne polepszenie sytuacji przewozowej. Z drugiej strony obecna sytuacja wskazuje na bardzo duże zmniejszenie zapotrzebowania na przewozy węgla, a jednocześnie na wzrost przewozów w grupie rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa. Jest on spowodowany zarówno przez wzrost przewozów kruszyw, piasku, żwiru i glin o blisko 3,1 mln ton, ale także rud metali o 0,5 mln ton. Przewóz rud żelaza był najwyższy od III kwartału 2022 r. W dużej mierze był to transport surowca z Ukrainy. Natomiast sytuacja w przewozie zbóż, po bardzo dużych wzrostach w 2023 r., powróciła do tej z II kwartału 2022 r. z prawie identycznymi wartościami. Z pewnością sektor transportu kolejowego stoi przed wieloma wyzwaniami, a przewoźnicy muszą być gotowi na następne zmiany na rynku. Widać też polepszenie w transporcie towarów związanych z sektorem intermodalnym − komentuje dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.
Transport towarów koleją w I półroczu 2024 r. to 110,6 mln ton ładunków. Oznacza to, że wynik przewiezionej masy ładunków jest niższy o 4,6 mln ton w porównaniu do I półrocza 2023 r., a wykonana praca przewozowa osiągnęła poziom 29,1 mld tonokilometrów. Oznacza to spadek o 1,7 mld tonokilometrów względem I półrocza 2023 r.